Biografie van Rijk de Gooyer
Zanger, acteur en komiek Rijk de Gooyer zette een belangrijke stempel op het cabaret, de radio en de televisie. Rijk de Gooyer werd op 17 december 1925 geboren in Utrecht.
Rijk werd geboren in het gereformeerde bakkersgezin de Gooyer. Het gezin telde al zeven kinderen toen hij samen met zijn tweelingzusje ter wereld kwam. Zijn moeder had een slechte gezondheid waardoor de opvoeding van de jongste Gooyer telgen voornamelijk in handen van de oudste kinderen lag.
Tweede Wereldoorlog
Rijk was 14 toen de oorlog uitbrak en 18 toen hij besloot de Waal over te zwemmen naar het inmiddels bevrijdde Zuid-Nederland. Hij zou bang geweest zijn voor zijn vader, aangezien hij zijn HBO-B diploma niet gehaald had. Aan de andere kant van de oever stuitte hij op de geallieerde troepen en in een opwelling besloot hij zich aan te melden als tolk bij het bevrijdingsleger. In die hoedanigheid is hij getuige van de bevrijding van het concentratiekamp Bergen-Belsen en bij de arrestatie van Heinrich Himmler en enig andere nazi-kopstukken.
NCRV
Na de oorlog hielp hij zijn vader korte tijd in de bakkerij, maar hij ging al snel op zoek naar een andere baan. Die vond hij bij de NCRV, waar hij als leerling-verslaggever terecht kon. Toen hij zich op een personeelsavond van zijn grappige kant liet zien, werd hij al snel ingezet als komiek en hoorspelacteur voor de NCRV-radio. In 1952 ontmoette hij Johnny Kraaykamp. De twee besloten om samen te gaan werken en het duo Johnny en Rijk was geboren.
Spion
Vanaf eind jaren ’50 en tot begin jaren ’60 vertrok de Gooyer naar Berlijn om daar een opleiding als filmacteur te volgen. Hij werd vervolgens regieassistent in Oost-Berlijn. Naar eigen zeggen werd hij op het moment dat hij naar Duitsland afreisde, benaderd door de BVD en via hen kwam hij in contact met de CIA. Voor spionage zou hij een financiële vergoeding hebben ontvangen.
Oeuvre
De Gooyer speelde in diverse speelfilms zoals Soldaat van Oranje, De Avonden, Hoogste Tijd en Madelief: krassen in het tafelblad. Tijdens zijn leven won hij driemaal een gouden kalf. De eerste die hij in 1982 kreeg voor zijn hele oeuvre, weigerde hij. Het tweede kalf, dat hij in 1995 in ontvangst mocht nemen, gooide hij onderweg uit het raam van de televisietaxi, omdat hij de Gouden Kalf uitreiking een slap aftreksel van de Oskar uitreikingen vond. Maar ‘drie maal is scheepsrecht’ moet hij gedacht hebben toen hij in 1999 de derde prijs voor de film Madelief: Krassen in het tafelblad, dan toch in ontvangst nam.
Rijk de Gooyer overleed op 2 november 2011. In 2017 werd er in Utrecht vlak bij het huis waar hij geboren werd, een plaquette ter nagedachtenis aan hem onthuld. In 2022 verscheen een biografie.
