De Geschiedenis van het Scheveningse Kurhaus

Op 21 oktober werd bekend dat de exploitant van het Kurhaus in Scheveningen uitstel van betaling heeft aangevraagd. De eigendomsrechten van het pand zijn in handen van een Amsterdamse vastgoedonderneming. Sinds 2012 probeert dit bedrijf het Kurhaus al te verkopen. Het hotel wordt uitgebaat door de Steigenberger Hotel Group uit Duitsland, maar zij is niet de eigenaar en is ook niet in de problemen. Het Kurhaus kent een lange illustere geschiedenis.

Het eerste Scheveningse kuurhuis

De geschiedenis van het Kurhaus begint in 1818. In dat jaar besloot de Scheveninger Jan Pronk een badhuis aan het strand te bouwen waar kuurgasten die naar het strand kwamen om van het gezonde zeewater en de zeelucht te genieten, ook gebruik konden maken van warmwater- en koudwaterbaden. Vanwege het grote succes van de instelling werden op initiatief van de burgemeester van Scheveningen in 1826 plannen gemaakt om het badhuis uit te breiden. Behalve het nemen van – in die tijd zeer gezond geachte – kuren, kon men nu ook eten, lezen en biljarten in het nieuwe badhuis. Vooral de laatste twee activiteiten werden als zeer nuttige aanvulling gezien op de genezingstherapie. Voor Scheveningen betekende het nieuwe badhuis een lucratieve trekpleister voor de rijken. Jan Pronk was met het nieuwe badhuis echter zijn inkomsten kwijt, omdat hij verplicht werd de inrichting aan de gemeente te verkopen.

Het Scheveningse Kurhaus

Om de concurrentiestrijd met Belgische kuuroorden aan te gaan werd het badhuis in 1884 opnieuw afgebroken, om plaats te maken voor een groter pand. De Duitse architecten Johann Friedrich Henkenhaf en Friedrich Ebert werden hierbij gevraagd om het ontwerp aan te leveren. Friedrich Ebert had onder andere ook het Amsterdamse hotel Krasnapolsky ontworpen. Een jaar na de opening in 1885, brandde het pand volledig af, maar werd binnen een jaar echter weer volledig opgebouwd. Het Kurhaus bevatte op dat moment onder andere 120 hotelkamers, verschillende zalen, een lift en warmwatervoorzieningen. In de jaren daarna werden door de eigenaren van het Kurhaus nog een winkelgalerij, een circustheater, een grote bar en een pier bij het kurhaus bijgebouwd. Naast het Kurhaus kwamen ook nog twee extra hotels. Tot 1945 bevatte het Kurhaus een zogenaamd inhalatorium. Hier werden mensen, tegen allerlei ziekten, binnen met zeewater behandeld. In de grootste ruimte van het pand, de Kurzaal, werden iedere dag concerten gehouden.

Beroemde personen

Sinds haar oprichting hebben vele beroemde gasten het Kurhaus bezocht. Onder deze gasten bevonden zich onder andere staatshoofden als Winston Churchill, Michael Gorbatsjov en keizer Hiro Hito van Japan. Van deze gasten wordt verwacht dat ze hun naam in een gastenboek schrijven dat al sinds 1893 in gebruik is. Prinses Wilhelmina was toen de eerste die haar naam in het boek schreef. Verschillende schilders van de Haagse School, zoals Hendrik Willem Mesdag en Jozef Israëls, hebben illustraties voor het gastenboek verzorgd.

Popconcerten

Na de Tweede Wereldoorlog werd de Kurzaal steeds vaker gebruikt voor popconcerten en cabaretvoorstellingen. Onder andere Wim Kan en Paul van Vliet traden hier op, als ook Ramses Shaffy, Édith Piaf en Marlène Dietrich. Een van de beruchtste concerten was dat van de Rolling Stones in 1964. Slechts vier nummers konden de Stones hier spelen voordat er chaos uitbrak in de zaal. Haagse nozems hadden het concert aangegrepen om eens lekker te gaan rellen.

Verbouwing

In 1970 werd begonnen met een grootscheepse verbouwing van het Kurhaus. Op dat moment trok het Kurhaus nog maar weinig bezoekers. Steeds meer mensen brachten hun vakantie namelijk buiten Nederland door en het gebouw zelf stond echt er niet meer in opperste staat bij. Om het gebouw in oude luister te herstellen werden beide vleugels afgebroken en in de oorspronkelijke stijl weer opgebouwd. Op het oude terras werd daarbij ook een nieuwe tentvormige constructie aangebouwd, waar een extra restaurant werd ondergebracht. Na de verbouwing steeg het bezoekersaantal weer. Hoewel er nu opnieuw problemen zijn met de exploitatie van het pand, gaat men er vanuit dat het Kurhaus niet hetzelfde lot is beschoren als de Scheveningse pier. Mocht de Amsterdamse vastgoedonderneming uiteindelijk toch failliet gaan dan zal volgens kenners een nieuwe exploitant snel gevonden zijn.