Anti El Salvador pamflet Voetbaloorlog 1969 Honduras

De voetbalwedstrijd die een oorlog werd

‘Voetbal is oorlog!’ is een veelgebruikte uitspraak van wijlen Rinus Michels. Alhoewel de spanningen in voetbalstadions behoorlijk kunnen oplopen wordt deze uitspraak gelukkig zelden écht waarheid. Dit gold helaas niet voor het duel tussen Honduras en El Salvador in 1969.

Gespannen relatie

Al voor het duel was de relatie tussen beide landen ronduit slecht. Er waren verschillende grensgeschillen tussen beide landen, op het land en op zee. Daarnaast werden zowel Honduras als El Salvador eind jaren ’60 geregeerd door een machtige elite die veel landbouwgrond in handen had. Met name in El Salvador, een stuk kleiner en dichtbevolkter dan Honduras, betekende dit dat er weinig grond was voor arme boeren.

In Honduras was veel meer land beschikbaar, waardoor eind jaren ’60 een grote groep Salvadoranen naar het buurland vertrok. De overheid van El Salvador was hier erg blij mee, omdat de onrust in eigen land op die manier afnam. In Honduras heerste echter een tegenovergesteld gevoel. Er was al weinig land beschikbaar en nu moesten Hondurese boeren ook nog eens met de Salvadoranen concurreren.

De Hondurese overheid besloot daarop alle Salvadoranen weer terug te sturen naar hun thuisland. Dit gebeurde echter vrij chaotisch en in sommige gevallen besloot het Hondurese leger ook enkele Salvadoranen vast te zetten. Al snel gingen ook geruchten over geweld en verkrachtingen door boze Hondurezen de ronde. Het feit dat de Hondurese regering en het leger hier vrij weinig aan deed zorgde voor extra olie op het vuur. De massale terugkeer van veel migranten, zorgde ook voor een opleving van de problemen in El Salvador zelf. De landeigenaren begonnen bij de regering van El Salvador steeds meer aan te dringen op militair ingrijpen. De spanning tussen beide landen steeg tot een kookpunt.

WK-Kwalificatie

Te midden van deze spanningen stonden beide landen halverwege 1969 tegenover elkaar op het voetbalveld. Honduras en El Salvador streden in een play-off om een ticket voor het WK Voetbal van 1970 in Mexico. Beide landen hadden zich nog nooit voor een WK geplaatst, de belangen waren dus enorm. Honduras won het eerste duel in eigen huis met 1-0, maar daarna was El Salvador thuis met 3-0 te sterk. Volgens de regels van toen betekende dit dat er een derde beslissende wedstrijd moest worden gespeeld, op neutraal terrein.

De explosieve sfeer tussen de twee landen was ook merkbaar in de stadions. Vooral bij die tweede wedstrijd waren er veel gewelddadigheden op de tribunes. De coach van Honduras stelde later dat hij blij was dat zijn ploeg niet gewonnen had. Anders vreesde hij dat de spelers wellicht niet levend het stadion hadden kunnen verlaten.

De wedstrijd

De beslissende wedstrijd op 27 juni 1969 werd afgewerkt in het immense Aztekenstadion van Mexico-Stad. De sfeer was van meet af aan gespannen. Voorafgaand aan het duel hadden media in Honduras en El Salvador het vuurtje flink proberen op te stoken. De Mexicaanse politie besloot 1700 agenten in te zetten om de rust in en om het stadion te bewaren. Dit weerhield de meegereisde Salvadoraanse supporters er niet van om de hele wedstrijd ‘moordenaars’ naar de Hondurezen te schreeuwen.

Aztekenstadion Mexico-Stad 1969 El Salvador Honduras

De wedstrijd zelf was bijzonder spannend. Na 90 minuten stond het 2-2, waardoor er een verlenging aan te pas moest komen. In de elfde minuut van die verlenging scoorde Mauricio Rodriguez het verlossende doelpunt voor El Salvador. Het bleef 3-2 en El Salvador kon zich opmaken voor het WK.

Escalatie

Al op de dag van de wedstrijd verbrak Honduras alle diplomatieke banden met El Salvador. De Salvadoranen, gesterkt door hun overwinning op het voetbalveld, zagen hun kans nu schoon om voor eens en altijd af te rekenen met hun rivaal. Nadat er al verschillende schermutselingen bij de grens plaats hadden gevonden viel het leger van El Salvador op 14 juli Honduras binnen. Bij de gewelddadigheden die volgden kwamen ongeveer 3000 mensen om het leven, voornamelijk Hondurese burgers.

Het conflict werd uiteindelijk beëindigd na bemiddeling van de Organisatie van Amerikaanse Staten. Onder internationale druk besloot El Salvador zijn legers terug te trekken. Uiteindelijk duurde de oorlog net geen vier dagen, waardoor er ook wel eens van de “Oorlog van 100 uur’ gesproken wordt. De term Voetbaloorlog blijft echter nog steeds de meest gebruikte benaming voor het conflict.

Nasleep

De rivaliteit tussen beide landen bleef nog lange tijd bestaan, zowel op, als naast het veld. De grensgeschillen tussen beide landen zijn bijvoorbeeld nog steeds niet helemaal opgelost.

Op het WK zelf wist El Salvador trouwens geen hoge ogen te gooien. In de poulefase ontmoette het land onder andere België, waar het met 1-0 van verloor. Uiteindelijk gingen alle wedstrijden verloren en wisten de Salvadoranen zelfs geen doelpunt te maken. Honduras zou uiteindelijk pas in 1982 voor het eerst zijn opwachting op het mondiale voetbaltoernooi maken.