Hatshepsut: invloedrijke vrouwelijke farao

‘De vrouw die regeerde als een man’, zo staat ze bij archeologen en Egyptologen ook wel bekend. Hatshepsut was met een regeerperiode van bijna 22 jaar de langst regerende vrouwelijke farao in het Oude Egypte en wordt ook gezien als één van de meest succesvolste. Tijdens haar leven liet ze veel monumenten en herinneringen voor zichzelf bouwen, die door haar opvolger bijna allemaal werden verwoest.

Omdat zo veel overleveringen en documenten over Hatshepsut vernietigd zijn is het moeilijk om precies te zeggen hoe haar leven er uitzag. De meeste Egyptologen zijn het erover eens dat ze rond 1508 voor Christus werd geboren en rond 1479 de troon besteeg, na de dood van haar man (en broer) Thutmoses II. Ze riepzichzelf uit tot regentes, want de zoon die Thutmoses had verwekt bij een andere vrouw, Hatshepsuts neefje en stiefzoon, was nog te jong om te regeren. Een aantal jaar later riep ze zichzelf uit tot farao. Ze legitimeerde haar macht door te stellen dat de God Amon-Ra aan haar verschenen was en haar had medegedeeld dat zij de ware koning van Egypte was.

Man en Macht

Tijdens haar regeringsperiode kleedde Hatshepsut zich als man en droeg ze af en toe zelfs een nep baard om haar verschijning luister bij te zetten. Verder floreerde de Egyptische economie, onder andere door de handelsroutes die ze opzette en financierde. Onder haar leiding werden bijvoorbeeld de eerste buitenlandse bomen (voornamelijk mirren) geïmporteerd en geplant in Egypte. Bij aanvang van haar machtsovername was de macht van Egypte tanende, maar zij wist het rijk sterker dan ooit te maken.

Herinnering aan Hatshepsut

Hatshepsut hoopte dat ze naar haar dood nog generaties lang herinnerd zou worden, want ze liet vele muurschilderingen van zichzelf maken (afgebeeld als man)en ontzettend veel monumenten bouwen. Zo werden er op haar bevel van Sinai tot Nubië vele tempels en heiligdommen gebouwd. Op één van haar obelisken liet ze zelfs de volgende bezorgde tekst graveren; “Nu bloedt mijn hart, omdat ik denk aan wat de mensen zullen zeggen. Zij, die mijn monumenten in verre jaren zullen aanschouwen en zullen spreken over wat ik heb gedaan.”

Mysterie

Na 21 jaar en 9 maanden nam haar stiefzoon, Thutmoses III, ‘de Napoleon van Egypte’, toch zijn plaats in als farao, nadat Hatshepsut was overleden in (waarschijnlijk) 1458 voor Christus. Onbekend is hoe zij stierf of wat er met haar lichaam gebeurde. Er werden namelijk drie tombes voor haar ingericht, waarvan Howard Carter er begin 20e eeuw één vond in de vallei der koningen. In 2005 werd echter een mummy gevonden die vrijwel zeker het lichaam van Hatshepsut bevat. Dat er, ondanks haar ontzettend grote invloed en het feit dat ze lange tijd voor Cleopatra of andere bekende sterke vrouwen al zo succesvol was, bijna niets bekend is over Hatshepsut komt omdat Thutmoses III, waarschijnlijk in samenwerking met zijn zoon, de latere farao Amonhotep II, alle herinneringen aan haar liet uitwissen uit geschriften en van hiërogliefen. In 2006 zijn echter voorwerpen en cartouches met haar naam gevonden die meer duidelijkheid over haar leven en haar relatie met Thutmoses III kunnen bieden.