Kardinaal de Richelieu
“Als je me zes regels geeft die geschreven zijn door de meest eerlijke van alle mensen, zal ik in deze regels iets vinden waardoor hij hangt”, is een uitspraak die aan Richelieu wordt toegeschreven. Hij vergaart veel macht in het Frankrijk van de 17e eeuw en wordt mede daardoor gezien als de eerste minister-president. Kardinaal de Richelieu wordt geboren op 9 september 1585.
Kardinaal de Richelieu werd geboren als Armand Jean du Plessis. Hij was van adel en zijn vader was een wachter van koning Hendrik IV (1553-1610). De jonge Armand bleek zeer intelligent en begon op zeventienjarige leeftijd met een studie theologie aan het Collège de Lisieux. Op 22-jarige leeftijd werd Du Plessis bisschop van Lucon en in 1622 werd hij benoemd tot kardinaal.
De Medici
Ondertussen raakte hij steeds meer betrokken bij de Franse politiek en werd in 1616 staatssecretaris. Koning Lodewijk XIII kreeg in 1617 ruzie met zijn moeder, waarop Richelieu bemiddelde. Toen hij hier in geslaagd was, werd zijn macht in Frankrijk steeds groter. De kardinaal kon het erg goed vinden met de toenmalige koningin van Frankrijk, Maria de Medici (1575-1642). Richelieu werd in 1624 eerste minister van de koning, met goedkeuring van de koningin.
Tactisch tijdens de Dertigjarige Oorlog
Op politiek vlak stond Richelieu bekend als een rationele, pragmatische man. Frankrijk was verwikkeld in de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) en stond er niet goed voor. Onder zijn leiding werd Frankrijk de sterkere partij. Richelieu verklaarde de katholieke Spanjaarden de oorlog, hoewel Frankrijk zelf ook katholiek was, maar uit pragmatische overwegingen steunde Richelieu juist protestante staten die ook met de Spanjaarden in oorlog verwikkeld waren.
Académie française
Richelieu deed er alles aan om de Franse kunst te beschermen en richtte daarom in 1635 officieel de Académie française op. De academie bestond al eerder, maar de kardinaal zorgde er op deze manier voor dat de Franse taal op geautoriseerde wijze werd bevorderd.
Loyaal aan het Franse hof
Ook in de binnenlandse politiek had hij dus veel invloed: hoewel hij voor religieuze tolerantie was heeft hij een opstand van de protestantse Hugenoten neer laten slaan. Hij zag de Hugenoten als een bedreiging voor de Franse staat. De machtsverhouding was ook tijdens de binnenlandse diplomatie duidelijk: Richelieu leidde eigenhandig het Beleg van La Rochelle (1625-1628), waarin er onderhandeld werd met de hugenoten. De kardinaal gebruikte de media op propagandistische wijze en richtte in 1631 de krant La Gazette op om het Franse bewind te verdedigen. Richelieu was loyaal aan het Franse hof en bleef dit zijn hele leven. Hij was een belangrijke bouwer van het latere Frankrijk onder Lodewijk XIV. Kardinaal de Richelieu stierf op 4 december 1642.
afbeelding
De Kardinaal van Richelieu wordt door sommige gezien als de eerste minister-president van Frankrijk. Via Wikimedia Commons [Public Domain]