Mahatma Gandhi: het woord als wapen

Gandhi is wellicht één van de bekendste mensen uit de geschiedenis als het gaat om inspiratievolle en overtuigende uitspraken. Hij hield ook verschillende speeches, die grote historische gevolgen hadden. Zijn toespraken waren afspiegelingen van zijn dromen voor de wereld. Door middel van pacifisme en ‘actieve geweldloosheid’ wilde hij deze idealen waar maken.

Mohandas Karamchand Gandhi werd geboren op 2 oktober 1869 in India, wat op dat moment nog onderdeel uitmaakte van het Verenigd Koninkrijk. Hij was vooral bekend met een andere ‘voornaam’: namelijk Mahatma. Dit betekent ‘grote ziel’. In zijn leven zou hij leidend worden voor de onafhankelijkheid van India.

Het begon al jong

Gandhi was de zoon van de politicus Karamchand Gandhi en diens vrouw Putlibai. Gandhi’s moeder was een trouwe aanhangster van het hindoeïsme en dit klonk duidelijk door in zijn opvoeding. Belangrijke principes die Gandhi  in zijn jeugd meekreeg, waren geweldloosheid (ahisma), vasten, meditatie en vegetarisme. Hij werd uitgehuwelijkt op jonge leeftijd – dertien jaar – en vertrok later naar Engeland voor een studie rechten. Zijn vrouw bleef achter in India voor de opvoeding van hun eerste zoon. Opvallend is dat een jonge Gandhi altijd omschreven wordt als een timide jongen, die tijdens rechtszaken de zaal uitliep omdat hij verstarde tijdens zijn werk.

Het incident in de trein

Gandhi verbleef een periode in Zuid-Afrika na zijn studie. Hier ‘maakte hij kennis’ met de discriminatie en apartheid die daar op dat moment als normaal werden gezien. Het keerpunt voor Gandhi en zijn levensmissie was een treinincident . Hij had een ticket gekocht voor de eerste klas, maar werd niet zo vriendelijk verzocht zich te verplaatsen naar de derde klas door een blanke man. Hij weigerde en werd bij het volgende station van de trein verwijderd. Gandhi maakte op dat moment de belofte aan zichzelf om ‘deze ziekte’ uit te roeien.

Het Natal Indian Congress

Gandhi richtte in 1984 het Natal Indian Congress op. Deze instantie moest misstanden tegengaan, waarbij Indiërs hevig werden gediscrimineerd in Zuid-Afrika. Voor een korte periode keerde hij terug naar India, maar kwam al snel weer terug naar Zuid-Afrika om te strijden voor stemrecht voor de Indiërs. Ditmaal waren zijn vrouw en kinderen aan zijn zijde.

Zoutmars

Met zijn groeiende bekendheid steeg ook Gandhi’s politieke invloed. Hij leidde grote groepen in verschillende acties, waarbij van zijn verlegenheid van vroeger niet veel meer te merken was. Een bekende campagne is de zogeheten Zoutmars in 1930. Gandhi leidde de mars richting de oceaan als protest tegen het Britse zoutmonopolie in India. De tocht was bedoeld om dan maar zelf zout te halen bij de zee.

´In all probability this will be my last speech to you’

De avond voor de zoutmars hield Gandhi een toespraak voor zijn volgelingen. Hij sprak vooral over eensgezindheid en toewijding. Hij gaf aan dat zelfs in het geval hij gearresteerd zou worden hij niet zou opgeven. Het moest een statement zijn, de zoutmars. Belangrijk voor Gandhi was dat de tocht volledig geweldloos zou verlopen volgens zijn principes. Hij hield zijn woord. Hij werd inderdaad gearresteerd, maar het doel van mars was al bereikt. De aandacht van de wereld was getrokken en de opstand in India was uitgebroken. Lees hier de volledige toespraak.

Grote invloed: Quit India

Gandhi had een sleutelrol in de onafhankelijkheid van India. Nadat Groot-Brittannië zich mengde in de Tweede Wereldoorlog in 1942, startte Gandhi de ‘Quit India beweging’. Hij werd wederom opgepakt, maar uiteindelijk had zijn actie succes. Niet iedereen was het echter eens met Gandhi en zijn plan voor een eensgezind land. Hij had gepleit voor een land waarin alle religies samen zouden  wonen, maar de strijd tussen de hindoes en de moslims was te groot. India werd onafhankelijk op 15 augustus 1947, maar ook opgedeeld. Zo ontstond er een hindoeïstisch India en een islamitisch Pakistan.

Verrader

De gevechten tussen de twee religieuze groepen, hindoes en moslims, werden alleen maar erger. Beide kampen pleegden aanslagen en moorden. Gandhi probeerden de gemoederen te sussen tijdens verschillende reizen door het land, maar het mocht niet baten. Bovendien was hij zeker niet meer bij alle hindoes geliefd. Enkelen zagen hem als een verrader van zijn eigen volk door op te roepen tot acceptatie van moslims. Dit leidde uiteindelijk tot de tragische gebeurtenissen op 30 januari 1948. Een hindoe-extremist schiet de dan 78-jairge Mahatma Gandhi neer. Hij overleed direct aan zijn verwondingen.

Inspiratie

Gandhi heeft ook na zijn dood nog veel invloed gehad, vooral op het gebied van discriminatie en apartheid. Vele strijders voor mensenrechten hebben aangegeven hun inspiratie voor een deel te hebben gevonden in Gandhi en zijn levensmissie. Bekende voorbeelden zijn Martin Luther King Jr. en Nelson Mandela.