Moorden op Chateau de Picomtal

Een bijzondere ontdekking in het Franse kasteel Chateau de Picomtal. Daar werd onder een vloer een dagboek aangetroffen. Wat blijkt, de geschiedenis van het kasteel staat bol van opmerkelijke verhalen.

Het dagboek werd aan de onderzijde van de houten planken van een vloer geschreven. Timmerman Joachim Martin werkte tijdens een renovatie van het kasteel in 1880 en 1881 aan de houten vloeren in een kamer op een bovenverdieping. Op de onderkant van de planken hield hij een dagboek bij. En dat dagboek verhaalt over het dagelijks leven in en rond het kasteel, dat lang niet altijd over rozen ging.

Kindermoord in het kasteel

Zo kwam in het dagboek een merkwaardige moordzaak aan het licht. In de jaren ’60 van de negentiende eeuw zouden er diverse pasgeboren kinderen zijn vermoord op het kasteel, en begraven onder de vloer van de stallen. De dader zou een oude vriend van Martin zijn, hoewel die vriendschap op het moment dat Martin zijn dagboek op de vloerplanken schreef, ernstig vertroebeld was. Martins oude vriend zou geprobeerd hebben om zijn echtgenote te veroveren en dat deed Martin herinneren aan de moordzaak.

Op een nacht in 1868, zo schreef Martin, liep hij rond middernacht langs de openstaande deur van de stallen, waar hij gekreun hoorde. Daar bleek dat de toenmalige minnares van Martins vriend beviel van een kind dat was verwekt in hun geheime relatie. Martins oude vriend zou in totaal zes kinderen bij zijn minnares verwekt hebben, van wie hij er vier kort na de geboorte vermoordde en onder de vloer van de stal begroef. Twintig jaar later hield deze meervoudige kindermoord Martin nog steeds bezig, maar ondanks dat Martin bepaald geen vriendschappelijke gevoelens meer koesterde voor de man, gaf hij de moordenaar niet aan. Zoiets deed je niet bij een oude vriend, volgens de timmerman. Zelfs niet toen die 'vriend' meerdere malen probeerde Martins vrouw te schaken.

Petitie tegen de dorpspriester

Martin ging in zijn ‘dagboek’ niet alleen tekeer tegen zijn oude vriend. De dorpspriester moest het ook ontgelden. Sowieso had Martin geen hoge pet op van de katholieke kerk, maar ook de priester zou zich met het liefdesleven van de timmerman bemoeid hebben. Bij het afnemen van de biecht ging hij namelijk wel erg diep in op het seks- en liefdesleven van Martin en zijn vrouw. En dat deed hij niet op een manier die bij zijn priesterlijke positie paste, maar volgens Joachim Marin in platte en vulgaire taal en té gedetailleerde vragen die verder gingen dan bekommeringen om de vruchtbaarheid van het huwelijk.

Tijd van hervormingen in Frankrijk

De verhalen schetsen een persoonlijk inkijkje in de ‘grote geschiedenis’. Het relaas over de priester past namelijk precies in de tijdgeest van Frankrijk in die tijd. De beginperiode van de Derde Franse Republiek was een tijd van grote hervormingen, waarbij de invloed van de katholieke kerk in Frankrijk sterk aan invloed inboette. Die veranderingen waren ook merkbaar in het dorpje van Martin, waar een petitie rondging waarin burgers het gemeentebestuur vroegen de dorspriester te vervangen. In zijn dagboek ging Joachim Martin echter verder dan het vervangen van de priester. Hij noemde de dorpspriester een varken dat mocht worden opgeknoopt.

Ook het verhaal over de kindermoord past in een tijdsbeeld. Dat Joachim Martin de dader niet aangaf bij de politie, lijkt in onze ogen vreemd, maar in een tijd waarin anticonceptie nog niet bestond, kwamen dergelijke geheime praktijken, hoewel strafbaar, misschien vaker door dan we denken, zo stellen Franse historici.

Tekst tot de lezer

Joachim Martin was zich goed bewust van wat hij deed. Dat blijkt uit het feit dat hij in sommige van de 72 dagboekaantekeningen de lezer direct aanspreekt. Daarbij realiseerde hij zich dat zijn dagboekaantekeningen wellicht pas over lange tijd zouden worden gevonden. “Gelukkige sterveling, als jij dit leest, ben ik er niet meer”. En dat klopte. Het duurde 140 jaar voordat iemand de dagboekaantekeningen las.