Henry VIII en Anna Boleyn

Nieuwe details over onthoofding Anna Boleyn zetten Hendrik VIII in (nog) kwader daglicht

Hendrik VIII (1491-1547), de Engelse koning die in totaal met zes verschillende vrouwen trouwde waarvan hij er twee liet onthoofden, is een veelbesproken figuur binnen de Engelse geschiedenis. Nieuw ontdekte details over de onthoofding van zijn tweede vrouw, Anna Boleyn, bieden een inkijk in de kille en calculerende persoonlijkheid van deze Engelse monarch. 

Hendriks besluit om te scheiden van Catharina van Aragon in 1533 leidde tot een breuk met de paus in Rome en het ontstaan van de Anglicaanse Kerk, met Hendrik zelf aan het hoofd. Zijn tweede vrouw, Anna Boleyn, liet hij onthoofden wegens verraad, overspel en incest. Het wordt echter algemeen aangenomen dat deze beschuldigingen compleet ongegrond waren en dat Hendrik haar liet onthoofden omdat ze hem geen mannelijk erfgenaam kon schenken. 

Historicus Tracy Borman en archivaris Sean Cunningham vonden in het Brits nationaal archief een zestiende-eeuws boek met daarin informatie over misdadigers en hun straffen. Het boek bestond voornamelijk uit droge bureaucratische notities, maar een aantal pagina’s gingen over de onthoofding van Anna Boleyn. 

Ze verdiende geen brandstapel

‘Het boek toont de voorbedachte, calculerende aard van Hendrik,’ liet Borman weten in een interview met The Observer. ‘Hij wist precies hoe en waar het moest gebeuren.’ De onderzoekers kwamen er namelijk achter dat Hendrik betrokken was bij een aantal logistieke zaken rondom de onthoofding van zijn eigen vrouw. Hij had vanuit de ‘goedheid’ van zijn hart besloten dat Boleyn niet een pijnlijke dood op de brandstapel verdiende, maar dat ze in plaats daarvan geëxecuteerd moest worden door middel van onthoofding. Deze onthoofding moest met het zwaard gedaan worden, niet met de bijl zoals dat in Engeland destijds gebruikelijk was. Een onthoofding met de bijl is namelijk onberekenbaarder dan een met het zwaard. Met het zwaardere instrument zou je sneller een pijnlijke fout kunnen maken. Omdat het dus ongebruikelijk was in Engeland om onthoofdingen met het zwaard te verrichten, moest er een Franse beul die wél bedreven was met het zwaard worden ingehuurd. 

Gedragsverandering door hersenletsel?

Het feit dat Hendrik al helemaal had uitgedacht hoe zijn vrouw haar dood moest vinden, beaamt weer eens te meer dat hij bepaald geen lieverdje was. Hij was echter niet altijd zo kil en bloeddorstig. De jonge Hendrik stond bekend als zachtaardig en vriendelijk persoon, maar dat veranderde na een aantal ongelukken tijdens verschillende steekspelen, waarbij de koning hoofdverwondingen opliep. Onderzoekers beweren dat hij hier de rest van zijn leven migraine-aanvallen, vergeetachtigheid, slapeloosheid en slechte impulscontrole aan over hield. 

In 2015 heeft een team van neurologen de symptomen van Hendrik onderzocht en geconcludeerd dat deze inderdaad waarschijnlijk het gevolg waren van hersenletsel, al is het waarschijnlijk onmogelijk om die theorie ooit volledig te bewijzen. Overgewicht kan overigens ook een symptoom zijn van hersenletsel. De koning leed namelijk tijdens de laatste helft van zijn leven aan zwaar overgewicht. Toen hij stierf in 1547 op 55-jarige leeftijd woog hij ongeveer 200 kilo.

Bronnen: Isgeschiedenis (1) (2), The Observer.


Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!


Ook interessant: 

Landen: 

Tijdperken: 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!