NSA’s afluisterpraktijken in het verleden

Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry is de VS in sommige gevallen doorgeschoten in hun afluisterpraktijken. Dit zei Kerry in de nacht van 1 november 2013 tijdens een conferentie in Londen. Eerder werd bekend dat de Amerikaanse inlichtingendienst NSA jarenlang tientallen wereldleiders afgeluisterd heeft. Dit is echter niet de eerste keer dat de VS op deze manier aan informatie komt.

Al vanaf de jaren ’40 hield de NSA zich bezig met het onderscheppen van informatie. Project SHAMROCK en Project MINARET zijn hier het bewijs van.

Project SHAMROCK

In augustus 1945 ging Project SHAMROCK van start. Hierbij werden alle telegrafische gegevens die de VS inkwamen en de VS uitgingen in de gaten gehouden. De inlichtingendienst NSA kreeg directe toegang tot alle telegrammen en onderschepte deze. Indien een telegram informatie bevatte die van belang was, werd de informatie doorgespeeld aan alle andere inlichtingendiensten zoals de CIA en de FBI. Op het hoogtepunt van het project werden er wel 150.000 berichten per maand geanalyseerd door de NSA. De Amerikaanse overheid had geen geautoriseerde toestemming of vergunningen om de informatie te mogen onderscheppen. In mei 1975 kwam er steeds meer informatie naar buiten over het project en nam de kritiek toe. Hierna was NSA directeur Lew Allen gedwongen het project stop te zetten.

Project MINARET

In 1967 was er echter al een ander spionageprogramma van start gegaan met de naam MINARET. De NSA had een watch list met namen van Amerikaanse burgers en buitenlanders waarvan de elektronische communicatie moest worden afgetapt. Op de lijst stonden vooral veel vooraanstaande Amerikanen waaronder burgerrechtenactivist Martin Luther King, bokser Mohammed Ali en journalisten van The New York Times en The Washington Post.

Vooral journalisten waren in de jaren ’60 het doelwit van spionage omdat deze kritisch stonden tegenover de Amerikaanse bemoeienis in Vietnam. President van de VS, Lyndon Johnson, was vooral geïnteresseerd in hun eventuele banden met buitenlandse regeringen. In totaal zijn er bijna 6.000 buitenlanders en 1.690 Amerikaanse burgers en organisaties afgeluisterd. Ook voor dit project had de Amerikaanse overheid geen toestemming om dit te mogen doen. In 1973 werd het project beëindigd.

Foreign Intelligence Surveillance Act

In 1978 werd de Foreign Intelligence Surveillance Act ingevoerd, mede naar aanleiding van de voorgaande afluisterschandalen. Deze federale wet legde de procedure vast voor de fysieke en elektronische surveillance en het verzamelen van informatie bij buitenlandse inlichtingen, diensten of machten. Met deze wet werden de mogelijkheden van de NSA op dit gebied ingeperkt. Sinds de terreuraanslagen van 11 september 2001 is de wet herhaaldelijk versoepeld.

Voormalig medewerker van de NSA, Edward Snowden, bracht het huidige afluisterschandaal van de NSA een tijd geleden aan het licht. De NSA zou miljoenen telefoongesprekken hebben afgeluisterd wereldwijd en ook 35 wereldleiders werden het slachtoffer van de spionagepraktijken. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Kerry erkent nu dat de NSA fout zat maar verdedigt de praktijken ook, omdat ze volgens hem in sommige gevallen nodig zijn. Verder is hij van mening dat het vertrouwen tussen de VS en de getroffen wereldleiders hersteld moet worden.