Opstand op Hispaniola

Hispaniola 1791 – Het eiland Hispaniola ligt in de Caribische Zee. Het eiland herbergt twee onafhankelijke staten: de Dominicaanse Republiek in het oosten, en Haïti in het westen. Haïti werd in 1804 onafhankelijk. Het was de eerste 'zwarte' kolonie die het juk van de westerse kolonisators van zich af wist te schudden, en de eerste onafhankelijke staat in Latijns Amerika. Bovendien ontstond Haïti uit de enige succesvolle slavenopstand in de geschiedenis. Het zijn feiten waar iedere Haïtiaan trots op is.

Op 5 december 1492 'ontdekte' Christoffel Columbus het eiland Op dat moment werd het eiland bewoond door de Siboney en Taino indianen. De Spanjaarden voerden oorlog tegen hen en stelden hen tewerk in de mijnen. Volgens de Spaanse priester Bartolomé de Las Casas kwamen tussen 1494 en 1508 meer dan drie miljoen indianen om door geweld, uitbuiting en ziekte. Daarmee werd de hele inheemse bevolking uitgeroeid. Al in 1511 importeerden de Spanjaarden daarom zwarte slaven om op de suikerrietplantages te werken. In 1697 kwam een gedeelte van het eiland onder Frans gezag. Onder het Franse bewind werd dat deel van Hispaniola een belangrijke kolonie. Daardoor werden duizenden slaven vanuit Afrika naar het eiland verscheept.

Slavenopstand

In 1789 brak de Franse Revolutie uit. Eén van de gevolgen daarvan was dat op Hispaniola verdeeldheid ontstond onder de Franse kolonisten, over hoe zij met de omwenteling moesten omgaan. Aangemoedigd door die verdeeldheid kwamen in 1791 de slaven op het eiland in opstand. Honderden plantages werden in brand gestoken en vele honderden kolonisten gedood. De strijd tussen de slaven en de Fransen zou uiteindelijk 13 jaar duren en eindigen in het voordeel van de slaven. Belangrijke leiders van de opstand waren François-Dominique Toussaint Louverture (1743-1803) en Jean-Jacques Dessalines (1760-1806).

Deling Haiti en de Dominicaanse Republiek

Nadat de eerste in 1802 gevangen was genomen en gedeporteerd naar Frankrijk, waar hij in 1803 stierf, nam Dessalines de leiding over. Inmiddels was heel Hispaniola in handen van de rebellen gekomen. In 1804 verklaarde het land zich onder de naam Haïti onafhankelijk en Dessalines riep zichzelf uit tot keizer Jacobus I van Haïti. Een titel die hij niet lang zou dragen. In 1806 werd de keizer van Haïti vermoord. Maar Haïti bleef onafhankelijk en werd in 1825 uiteindelijk door Frankrijk als zodanig erkend. Het Spaanssprekende deel van het eiland scheidde zich in 1844 af van Haïti en werd de Dominicaanse Republiek.