Paarden tijdens de Eerste Wereldoorlog

In de nieuwe speelfilm van Steven Spielberg War Horse staat het paard tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) centraal. Spielberg baseerde zijn film op het kinderboek van Michael Morpurgo. De hoofdrolspeler van de film, het paard Joey, springt over loopgraven en ontwijkt kanonvuur. Haast ongeschonden overleeft hij de Eerste Wereldoorlog. Verzwegen wordt dat tijdens de Grote oorlog zo’n zes tot acht miljoen paarden stierven op en om het slachtveld.

Aan het begin van de oorlog, in 1914, had het Britse leger 25.000 paarden tot hun beschikking. Door het geringe aantal moest er iets gebeuren en een massale zoektocht naar paarden kwam op gang. 469.000 Paarden werden in beslag genomen of gekocht in Engeland en daarnaast werd een aanzienlijk deel vanuit Amerika overgescheept. Driekwart van deze dieren kreeg de stempel trekpaard en werd ingezet voor het vervoer de bevoorrading van de troepen. Het andere deel was bestemd voor de soldaten.

Verzorging

De soldaten moesten naast de zorg voor zichzelf, ook aan hun paard denken. In Londen is op dit moment een tentoonstelling over de band tussen man en paard tijdens de Eerste Wereldoorlog in het National Army Museum over paarden in de Grote Oorlog, War Horse: Fact & Fiction. Daarin wordt getoond hoe soldaten met de paarden om moesten gaan: “Wrijf iedere dag de oren schoon en reinig de neusgaten met water en azijn”. Aan het front was het echter een grote opgave om de dieren van voldoende voedsel en zorg te kunnen voorzien.

Levensduur

“Deze zien er sterk uit, die houden het wel een maand of twee vol”, aldus een Duitse soldaat in War Horse. De gemiddelde levensduur van paarden tijdens de Grote Oorlog lag echter nog lager, op vijf weken. De paarden werden om hygiënische redenen kaalgeschoren. In de winter stierven deze gladgeschoren paarden met bosjes van de kou. Pas aan het einde van de oorlog kwamen de Britten er achter dat het kaalscheren en het hoge aantal gestorven paarden misschien een direct verband hadden. Naast de kou en de voedseltekorten in en om de loopgraven, waren de ontberingen op de slagvelden enorm. “Ik wist niet dat paarden konden gillen, maar ze kunnen het. Er was een bloedbad. Engelsen, Duitsers en dieren, dood of stervende, ze lagen overal”, schreef een frontsoldaat.

Sterfte

Tijdens de Eerste Wereldoorlog stierven in het totaal tussen de zes en acht miljoen paarden. Ze werden getroffen door machinegeweren en granaten, leden aan schurft of koliek, stierven van de kou, honger, uitputting of door het eten van door mosterdgas vergiftigd gras. Van de 1.183.228 Britse paarden, stierven er uiteindelijk 484.000. Slechts een beperkt deel, met name de privé-paarden van de officieren, kon per boot aan het einde van de oorlog terugkeren naar Engeland. Maar een aanzienlijk groter deel stierf op en om de slagvelden en loopgraven.

Bron: NRC-Handelsblad