Vlaggenschip Walcheren en de Engels-Nederlandse oorlogen

Duikers van de marine hebben de mogelijke restanten opgedoken van het Nederlandse vlaggenschip ‘Walcheren’, dat in 1689 verging voor de haven van Vlissingen. De Walcheren was het admiraalsschip van de Zeeuwse commandant Cornelis Evertsen de Jongste, ook wel bekend als ‘Kees de Duivel’. Evertsen vocht in de Tweede en Derde Engels-Nederlandse Oorlog. In deze oorlogen kwam de grote kracht van de Nederlandse zeevloot tot uiting.

Cornelis Evertsen de Jongste was de tweede zoon van Cornelis Evertsen de Oudste. Zijn vader was een befaamd zeevaarder die als kaper en admiraal diende in de Nederlandse krijgsvloot. Omdat zijn vader veel aanzien genoot in de marine, werd de jonge Cornelis in 1665 op 23 jarige leeftijd benoemd tot kapitein bij de Zeeuwse admiraliteit. Hij kreeg van de admiraliteit een vrijbrief om als kaper vijandelijke koopvaardijschepen over te nemen. Het werd zijn medeschippers al snel duidelijk dat Cornelis een opvliegerig karakter had en ze noemden hem ‘Kees de Duivel’.

Tweede Engels-Nederlandse Oorlog

In 1665 brak de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog uit. Dit conflict ontstond vanwege de grote rivaliteit tussen twee handelende landen: Engeland en de Republiek der Nederlanden. De Engelsen probeerden de Nederlandse handel te verhinderen door de handelsroutes naar de koloniën te blokkeren. Daarom werd deze oorlog voornamelijk op zee uitgevochten en ging het voornamelijk om het kapen van vijandelijke koopvaardijschepen.

Kaapvaart was in de zeeoorlogvoering van de 17e eeuw een manier om vijandelijke economieën te beschadigen en om de eigen kas te spekken. Kees de Duivel begon zijn carrière als kaper in de Nederlandse marine. Hij werd gevangen genomen toen hij een Engelse handelsvloot probeerde te kapen, maar werd weer vrijgelaten om dat de Engelsen onder de indruk waren van zijn moed. Hij zei liever te willen sterven dan in gevangenschap te blijven.

Het jaar daarop werd Kees benoemd tot kapitein van het vlaggenschip de Walcheren. Tijdens de Vierdaagse Zeeslag in 1666, waarin de Nederlandse vloot de Engelse vloot versloeg, zag hij hoe zijn vader door een Engels salvo werd gedood. Nadat Michiel de Ruyter in 1667 tijdens de Tocht naar Chatham de Engelse vloot een ernstige nederlaag toebracht, kwam er met de Vrede van Breda een einde aan de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog.

Derde Engels-Nederlandse Oorlog

De vrede zou echter niet lang duren. De Engelse koning Karel II speelde in op vijandigheid tussen de Republiek en Frankrijk en steunde aanvankelijk de Nederlanders toen er in 1668 oorlog uitbrak. In het geheim sloot hij echter een verdrag met de Franse koning Lodewijk XIV. Frankrijk viel in 1672 de Republiek aan en stopte de opmars pas bij de Nederlandse waterlinie.

De Nederlandse vloot onder Michiel de Ruyter wist echter te verhinderen dat de Engelsen ook voet aan Hollandse wal konden zetten. Nederland was op het land verslagen, maar de Nederlandse zeemacht had nog steeds de overhand. Onder het bevel van De Ruyter onderscheidde Kees de Duivel zich door in 1672 een Engelse aanval op het Smyrnakonvooi af te slaan.

De Fransen trokken zich weer terug uit Nederland, omdat ze de Engelsen geen dienst wilden verlenen. De Engelsen werden op hun beurt door de Nederlanders verslagen op zee, wat hen in 1674 dwong tot het sluiten van de Vrede van Westminster. Engeland betaalde Nederland een som van twee miljoen gulden om verdere agressie af te kopen en Nederland droeg het veroverde New York weer over aan de Engelsen.

Cornelis Evertsen bleef nog lange tijd in dienst van de Nederlandse zeemacht. Zijn vlaggenschip, de Walcheren, verging echter in 1690. Het schip voer op een pier, toen het wilde aanleggen in de haven van Vlissingen. Duikers van de marine hebben nu mogelijk resten gevonden van het gezonken schip.