Wat is Jom Kippoer?

Op de tiende dag van de maand tisjri vieren joden de feestdag Jom Kippoer, of de Dag van de Vergevingen. Deze dag valt meestal in september of begin oktober. Het is de belangrijkste feestdag in het jodendom. Wat wordt er op deze dag precies gevierd?

Een etmaal feest

Doordat de joodse kalender een maankalender is, valt Jom Kippoer altijd op een andere dag ten opzichte van onze gregoriaanse kalender. Elke maand in de maankalender heeft namelijk 29 of 30 dagen en dit loopt niet gelijk met de gregoriaanse kalender. Tisjri is de eerste maand van het joodse jaar. De dag begint net als iedere joodse feestdag met zonsondergang en eindigt met de volgende zonsondergang: de dag duurt dus precies één etmaal. De dag staat in het teken van verzoening, bezinning en reflectie. Tien dagen voor Jom Kippoer wordt er al tot God gebeden en wordt hem gevraagd om vergiffenis voor de zonden die de joden begaan hebben.

Rituelen

Op de vooravond van Jom Kippoer en de volgende dag werken de joden niet, net als bij de sjabbat. Aan het begin van de feestdag wordt een kaars aangestoken die de gehele viering blijft branden. Tijdens de synagogedienst op de vooravond wordt een specifieke tekst, het Kol Nidrei, drie keer voorgelezen. In deze tekst wordt God gevraagd de zonden van de joden van het afgelopen jaar te vergeven of teniet te doen. Ook de volgende dag zijn er synagogediensten, die ook in het teken staat van verzoening. Het gaat dan zowel om verzoening met jezelf, als om verzoening met God en de mensen om je heen. Aan het einde van de dag wordt tijdens het Ne’ila gebed tot God gebeden en hem te verzoeken om in het Boek van het Leven geschreven te worden. Volgens de joodse traditie schrijft God in dit boek het lot van iedere persoon voor het komende jaar. Tijdens Jom Kippoer wordt dit lot verzegeld.

Tijdens de gehele viering wordt er gevast. Bij zonsondergang op de tweede dag wordt de viering afgesloten door op de sjofar, een ramshoorn, te blazen en wordt de wens ‘volgend jaar in Jerusalem’ uitgesproken, een verwijzing naar de verwachting van de komst van de Messias. Hierna wordt het vasten gebroken en wordt er uitgebreid gegeten, vaak in gezelschappen met familie of vrienden. Behalve dat er niet gegeten of gedronken wordt, wassen de joden zich ook niet, hebben ze geen geslachtsgemeenschap en dragen ze geen leren schoenen of juwelen. Op deze manier wordt symbolisch gevierd dat het joodse nieuwe jaar met een schone lei begint.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

De Jom Kippoeroorlog

Naast het belang van de feestdag voor joden, is Jom Kippoer ook bekend geworden door de Jom Kippoeroorlog. Dit was een oorlog die uitbrak tijdens de viering van Jom Kippoer in 1973. Een Arabische alliantie onder leiding van Egypte en Syrië viel toen Israël binnen. Het was geen toeval dat de alliantie deze dag uitkozen om aan te vallen: ze hoopten dat de aanval als een totale verrassing zou komen. Echter, het feit dat iedereen thuis of in de synagoge was, maakte het makkelijker voor Israëlische troepen om zich te mobiliseren. De oorlog werd dan ook uiteindelijk – zij het met moeite – gewonnen door Israël.