Wereld Oceanen Dag

De Verenigde Naties riepen in 2003 de World Ocean Day uit, ter bescherming van de oceanen. Dat is hard nodig want de oceanen worden bedreigd door chemische vervuiling, plastic, CO2-vervuiling en verstoring van de rust door bijvoorbeeld sonar.

Stichting de Noordzee, Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds maken zich al jaren hard voor bescherming van belangrijke delen van de Noordzee. De Nederlandse overheid komt haar afspraken voor bescherming van de zee helaas onvoldoende na. Sinds enkele decennia kampen we met de kunststofarchipel. Ook wel de plastic soep of drijvende vuilnisbelt genoemd. Het gaat om een gebied in het noorden van de Grote- of Stille Oceaan waar enorme hoeveelheden plastic en ander afval bijeen drijven. Het afval verzamelt zich juist op deze plek omdat de grote ringvormige zeestroom van de Stille Oceaan, de North Pacific Gyre, het afval naar zich toetrekt. Het gebied is naar schatting 34 keer zo groot als Nederland.

In 1988 werd het bestaan van de kunststofarchipel al voorspeld in een paper gepubliceerd door de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) van de Verenigde Staten. Deze voorspelling was gebaseerd op experimenten die onderzoekers in Alaska deden tussen 1985 en 1988. De onderzoekers hadden de hoeveelheid drijvend plastic in zee gemeten. Bij dit onderzoek bleek de concentratie van zeeafval extra hoog te zijn in gebieden waar zeestromingen elkaar kruisten. Gebaseerd op bevindingen in de Japanse Zee berekenden de onderzoekers dat soortgelijke situaties in de Grote Oceaan tot enorme hoeveelheden afval konden leiden.

Om de toenemende vervuiling in de oceanen tegen te gaan, werden er steeds meer pogingen gedaan om de bescherming van oceanen op de kaart te zetten. Al in 1992 kwam Canada met het idee voor een wereldwijde oceanendag tijdens een millieutop van de VN. Maar pas toen de non-profit organisatie The Ocean Project zich er mee ging bemoeien in 2002, werden er stappen ondernomen om World Ocean Day een feit te maken. Hoewel de internationale dag nog geen grote bekendheid geniet, is het evenement explosief gegroeid. In 2019 werden er meer dan 2000 activiteiten georganiseerd in meer dan 140 landen.