Duits presidentschap sinds de Weimar Republiek

In Duitsland begeeft president Christian Wulff zich in een uiterst penibele situatie. De schandalen hopen zich op. Ging het eerst nog maar om een kredietaffaire, nu blijkt Wulff op vakantie te gaan in luxueuze villa’s van ‘vrienden’, nauwe banden te hebben met rijke ondernemers en onlangs de pers te hebben geïntimideerd om een artikel over zijn privéleven te voorkomen. Na de Eerste Wereldoorlog was er voor het eerst een Duitse president.

De functie van Duitse president werd ingevoerd bij de vorming van de Weimar Republiek (1919-1933). Duitsland had net de Eerste Wereldoorlog verloren en keizer Willem II moest aftreden in 1918. Er kwam een nieuwe, democratische, staatsvorm met een ‘Reichspräsident’ als staatshoofd.

Weimar Republiek

Vóór de Tweede Wereldoorlog had de president meer bevoegdheden dan nu. Hij koos de regeringsleden en mocht het parlement ontbinden. Deze rol was nodig vanwege het instabiele karakter van de Weimar democratie. Met decreten kon hij de wetgeving op zich nemen. Middels verkiezingen werd een president gekozen voor een zevenjarig termijn. De laatste Rijkspresident voor de Tweede Wereldoorlog, Paul von Hindenburg, had Adolf Hitler in 1933 aangesteld als Kanselier.

Ceremoniële rol

Tijdens het bewind van de nazi partij verdween het presidentschap, maar na de Tweede Wereldoorlog keerde de functie weer terug. Onder andere vanwege de benoeming van Hitler tot kanselier door president von Hindenburg werd besloten om de bevoegdheden van de president flink te beperken. Tegenwoordig heeft de president van de Bondsrepubliek Duitsland daarom slechts een ceremoniële rol te vervullen.

Een Bondspresident ondertekent wetten, maar heeft er geen invloed op. Hij moet boven de partijpolitiek staan. De president houdt toezicht op de democratie, door de mogelijkheid om in noodgevallen nieuwe verkiezingen uit te roepen. Verder ontvangt hij buitenlandse gasten en brengt hij staatsbezoeken aan andere landen.

Christian Wulff

Leden van de Bondsdag, het Duitse parlement, kiezen de president voor een termijn van vijf jaar. Herverkiezing is één keer mogelijk. Dankzij Artikel 61 van de grondwet kan een president afgezet worden als die zich schuldig maakt aan wetsovertreding. Christian Wulff is sinds 2010 de Bondspresident van Duitsland. Of hij deze functie kan behouden in het licht van de schandalen is nog onduidelijk.