Verwoestende aardbeving van 526 in Antiochië

Aardbevingen hebben in de geschiedenis vaak grote schade aangericht. Eén van de dodelijkste aardbevingen ooit vond in 526 plaats in het Turkse Antiochië, dat toen nog onderdeel van het Byzantijnse Rijk was.

Antiochië kent een lange geschiedenis van aardbevingen. De stad ligt op een kruising van de Oost Anatolischebreuklijn en de Dode Zeebreuklijn, die de grens vormt tussen de Afrikaanse Plaat en de Arabische Plaat. Naast deze twee aardplaten oefenen de Euraziatische Plaat en de Indische Plaat ook invloed uit op de tektoniek en de breuklijnen rond Antiochië, het noordwesten van Syrië en het zuidwesten van Turkije.

Romeinse tijd

Antiochië maakte vanaf 64 voor Christus deel uit van het Romeinse Rijk. De stad speelde meteen een belangrijke rol in de oostelijke delen van het rijk. De eerste keizers vonden de stad een geschiktere hoofdstad voor dit deel van het rijk dan Alexandrië. Dit was terug te zien in de grote hoeveelheid officiële en ceremoniële gebouwen die zij in de stad lieten bouwen. Zo werd onder gouverneur Agrippa (45 tot 12 voor Christus) en keizer Tiberius (14-37) een groot theater gebouwd en liet Hadrianus (117-138) een uitgebreid aquaductnetwerk aanleggen. Constantijn de Grote (306-337) liet een grote kerk in de stad bouwen, waardoor Antiochië een van de centra van het christendom werd.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Aardbeving

Na de val van het West-Romeinse Rijk in 476 maakte Antiochië deel uit van het Byzantijnse Rijk. De stad werd in mei 526 opgeschrikt door een grote aardbeving. De precieze datum is onbekend, maar waarschijnlijk vond de aardbeving plaats tussen 20 en 29 mei. Na de aardbeving stonden er nog maar weinig gebouwen overeind. Volgens middeleeuwse bronnen waren de enige huizen die de aardbeving overleefd hadden, de huizen die vlakbij de bergen waren gebouwd. Deze huizen, en de Grote Kerk van Constantijn, werden echter in de dagen na de aardbeving verwoest door naschokken en verschillende grote branden die uitbraken.

Slachtoffers

Antiochië was vanwege Hemelvaartsdag afgeladen. Grote aantallen pelgrims waren naar de stad gekomen om deze feestdag te vieren in de Grote Kerk, of in één van de vele andere christelijke kerken. Hierdoor was het slachtofferaantal hoger dan het normaal gesproken zou zijn. Uiteindelijk kwamen door de aardbeving en de branden ruim 250.000 mensen om het leven, ongeveer de helft van het aantal inwoners in die tijd. Dit hoge aantal slachtoffers maakt de aardbeving van 526 de derde dodelijkste aardbeving uit de geschiedenis.

Nasleep

Nadat keizer Justinus in Constantinopel het nieuws over de aardbeving te horen kreeg, reageerde hij door zijn mantel en sieraden af te doen en publiekelijk een klaagzang aan te heffen in de Grote Kerk van Constantinopel. Onder zijn opvolger Justinianus werd Antiochië weer opgebouwd, maar de stad werd in 528 weer opgeschrikt door een zware aardbeving en opnieuw grotendeels verwoest.

De aardbeving die Antiochië in 526 trof wordt geschat als een aardbeving die tussen de 7.0 en 8.0 op de schaal van Richter ligt. Hierdoor wordt deze aardbeving geclassificeerd als zwaar tot zeer zwaar.