21 mei jarig: Filips II

Filips II volgt in 1556 zijn vader Karel V op en wordt als koning van Spanje, Portugal en delen van Italië de machtigste man van Europa. Hij is daarnaast landsheer van de Nederlanden, maar moet die gebieden na de Nederlandse Opstand afstaan. Spanje bereikt tijdens zijn koningschap het hoogtepunt van zijn macht. Filips II werd geboren op 21 mei 1527 te Valladolid.

Zijn jeugd

Filips II was de enige wettige zoon van keizer Karel V en zijn vrouw Isabella van Portugal. Gedurende zijn jeugd verbleef Filips in Spanje, waar hij onder meer Latijn leerde. In tegenstelling tot zijn vader sprak hij geen Frans, Engels of Duits en voelde zich daardoor nauwelijks verbonden met de andere delen van zijn rijk.

Huwelijken

Vanaf 1543 was Filips regent van Spanje, omdat zijn vader meestal in andere delen van het rijk verbleef. Datzelfde jaar trouwde hij met zijn nicht, Maria, met wie hij een zoon kreeg. Carlos was lichamelijk gehandicapt en had ook psychische problemen, waarschijnlijk te wijten aan inteelt. Filips’ vrouw Maria overleed vier dagen na de geboorte van hun zoon. Een jaar later trouwde Filips opnieuw, met de Engelse koningin Maria Tudor. Hij hoopte bij haar een katholieke zoon te verwekken en zo het Spaanse koningshuis te vergroten.

Overname van macht

Karel V stond telkens delen van zijn macht af aan zijn zoon. In 1556 had Filips II het bestuur over de meeste gebieden overgenomen. Na een rondreis door zijn koninkrijk, waaronder de Nederlanden, keerde Filips in 1559 terug naar Spanje. De rest van zijn leven verliet hij zijn thuisland niet meer.

Filips en Nederland

De zeventien provincies van de Nederlanden kwamen rond 1566 in opstand tegen hun landsheer. Het duurde namelijk twee weken voordat Filips II kon reageren op gebeurtenissen in de Nederlanden. Daarnaast zorgde zijn belastingbeleid voor onvrede en viel ook zijn strenge katholieke geloof niet goed bij het protestantse noorden van de Nederlanden.

Einde van zijn macht

Op 26 juli 1581 werd door de noordelijke provincies het Plakkaat van Verlatinghe ondertekend waarin Filips II definitief zijn macht werd ontnomen. Het zou nog tot 1648 duren voordat het Spaanse koninkrijk de nieuw gevormde Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zou erkennen. Filips II stierf op 13 september 1598 te San Lorenzo de El Escorial.