Moneyball debuteert in het Nederlands voetbal

Woensdag 18 maart 2015 werd bekend dat Billy Beane, honkballegende en manager van de Oakland Athletics, voetbalclub AZ gaat adviseren op het gebied van topsportbeleid en innovatie. Beane ontwikkelde het zogenaamde moneyball-principe waarbij spelers worden beoordeeld op basis van statistische analyses. Beane is erg succesvol geworden met dit systeem.

Billy Beane

Billy Beane werd op 22-jarige leeftijd gescout als honkbalspeler en werd - net als alle spelers toentertijd - geselecteerd op basis van bepaalde kwaliteiten, zoals snelheid en slagkracht. Volgens alle scouts was Beane bestemd om een ster te worden, maar hij bleek niet op zijn plaats op het veld. Na een onsuccesvolle carrière werd hij een scout en later de manager voor de Oakland Athletics.

Moneyball

Door het vertrek van enkele sterspelers in 2001 moest Beane een manier verzinnen om met een gelimiteerd budget weer een sterk team op te bouwen. Samen met statisticus en scout Paul DePodesta besloot hij een team te bouwen aan de hand van honkbalstatistieken die waren verzameld en  opgesteld door econoom Bill James. Al sinds 1977 analyseerde en publiceerde James honkbalstatistieken van alle spelers en teams, met name hoeveel honken en punten spelers gemiddeld scoren. Op basis van deze informatie haalde Beane spelers binnen die door andere clubs niet begeerd werden en dus goedkoop waren. Dit systeem zou later bekend worden als het moneyball-principe.

Het succes van 2002

Het honkbalseizoen van 2002 begon redelijk maar ging snel achteruit. De Athletics verloren vaker dan ze wonnen en het moneyball-principe kreeg hevige kritiek te verduren. Het idee leek te mooi om waar te zijn. Maar langzamerhand ging het team steeds beter presteren en wonnen de Athletics van teams waar ze in het verleden vaak van hadden verloren. De nieuwe aanwinsten bleken samen een haast onoverwinnelijk team te vormen toen ze 19 wedstrijden op rij hadden gewonnen.

De Athletics hadden het record uit 1947 geëvenaard. De wedstrijd erna kwamen ze op een voorsprong van 11-0 runs. Het record verbreken was binnen handbereik, maar vlak voor het eind van de wedstrijd zorgde slordig spel van de Athletics ervoor dat de score gelijk kwam te staan op 11-11. In één van de beroemdste momenten in honkbalgeschiedenis werd de laatste slagman vervangen door de pinchhitter van de Athletics, die een homerun sloeg en het team zijn twintigste overwinning op rij bezorgde. De Oakland Athletics, Billy Beane en het moneyball-principe hadden geschiedenis geschreven.

Werelberoemd

Na het succes van Beane is het moneyball-principe overgenomen door veel sportteams over de hele wereld. Zo werd Bill James in 2003 aangenomen als adviseur bij de Boston Red Sox, die een jaar later de World Series wonnen - voor het eerst in 86 jaar. Nu volgt ook voetbalclub AZ, die met behulp van statistische analyses wellicht ongekend succes zal meemaken.

In 2003 verscheen het boek Moneyball over het succes van de Oakland Athletics en de rol van Beane daarin. In 2011 verscheen een gelijknamige film over de illustere Beane en zijn moneyball-principe.