Geschiedenis Magazine nr 8 van 2015

Dit nummer ligt sinds 27 november in de winkel. Nooit meer een nummer missen? Neem dan nu een abonnement op Geschiedenis Magazine.

Kaiser Wilhelm II: schuldig of zondebok?

door: Jacco Pekelder

De Duitse Keizer Wilhelm II zag zichzelf graag als een alleenheerser wiens wil wet was. Geen wonder dat hij wordt gezien als dé hoofdschuldige van de Eerste Wereldoorlog. Maar was Wilhelm wel zo machtig? Of gebruikten de ware schuldigen hem als zondebok? U leest er alles over in het decembernummer van Geschiedenis Magazine, dat nu verkrijgbaar is.

Verder in het decembernummer van Geschiedenis Magazine:

Special: Drugs!

In 18e eeuw was het zoete gin, in de jaren zestig LSD – lees over de geschiedenis van geestverruimende middelen die ineens in de mode kwamen en grote paniek veroorzaakten bij de autoriteiten. 

Thema: Strijd tegen de roes

In de 18de eeuw was Engeland in de ban van gin. Er heerste een algehele angst dat deze nieuwe, goedkope alcoholische drank tot criminaliteit, krankzinnigheid en verstoring van de maatschappelijke orde zou leiden. In de 19de en 20dste eeuw ontstonden er, gerelateerd aan andere roesmiddelen, opnieuw zulke paniekgolven. De strijd tegen de roes blijkt vooral een moderne strijd.

Bier [Claire Weeda]

Het volk liet zich op feestdagen vol lopen met bier. Rijke mensen deden zich vooral tegoed aan wijn. Toch was verslaving onbekend in de Middeleeuwen.

Gin [Ivo Nieuwenhuis]

De eerste 'War on drugs' woedde begin 18de eeuw in Engeland. Moraalridders uit de elite gruwden van de arme sloebers in de Londense achterbuurten die in gin hun troost zochten.

Wodka [Ad van de Staaij]

Tsaar Nicolaas II besloot in 1914 tot een drooglegging. Hij hoopte dat nuchtere soldaten hem de oorlogsoverwinning zouden bezorgen. De gevolgen pakte heel anders uit.

LSD [Jos ten Berge]

De Hongaarse student medicijnen László Mátéfi experimenteerde in 1951 met de nog vrij nieuwe drug lsd. Het doel: inzicht krijgen in de belevingswereld van geesteszieken.

Een meesterlijke vervalsing

door: Herman Clerinx

Het Ossian-epos (‘de Keltische Edda’) werd in 1761 ontdekt en werd meteen een hit. Het lange heldengedicht beïnvloedde Goethe en Sir Walter Scott en behoorde tot de lievelingsliteratuur van Napoleon. Maar het bleek een meesterlijke vervalsing.

Veteranen over de politionele actie in Indonesië

door: Gert Oostindie

Als collectief maakte de Nederlandse krijgsmacht zich bij de ‘politionele acties’ op grote schaal schuldig aan oorlogsmisdrijven; ontsporing van geweld was een structureel, geen incidenteel fenomeen. Dit is de laatste jaren aangetoond, maar er waren al veel eerder berichten in de media. Veteranen hebben altijd geprotesteerd tegen deze lezing. Een recent onderzoek zet hun ervaringen op een rij. 

Geschiedenis Magazine voortaan thuis ontvangen? Neem een abonnement. Profiteer van de speciale aanbieding: 1 jaar Geschiedenis Magazine (8 nummers) voor slechts € 37,50 (i.p.v. € 59,95) én cadeaus t.w.v. € 75,80

Het ondenkbare verklaren

door: Jaap Cohen

De holocaust was een unieke gebeurtenis die met niets te vergelijken is. Hoe uniek was de Holocaust? Generaties schoolkinderen hebben geleerd dat de geschiedenis zich nooit herhaalt. Historische vergelijkingen gaan bijna altijd mank. Dat geldt zeker voor de Tweede Wereldoorlog; geen ander drama uit de geschiedenis wordt als zodanig uniek beschouwd als de Holocaust. Iets waar we dus niets uit kunnen leren voor nu. Tegenwoordig zijn er historici die dat tóch doen.

De Watersnoodramp van 1916

door: Marianne Mooijweer

Begin 20e eeuw was Nederland er van overtuigd dat de dijken sterk genoeg waren om Noord-Holland te beschermen tegen de Zuiderzee. De laatste keer dat de dijken braken was immers al zo lang geleden: 1825. Toch bezweken ze her en der in de stormnacht van 13 januari 1916. Amsterdam werd net gespaard. 51 mensen verdronken, maar de ramp was koren op de molen van minister van Waterstaat Cornelis Lely.

14 december 1865: Ku Klux Klan opgericht

door: Marianne Mooijweer

Het leek in december 1865, een paar maanden na afloop van de Amerikaanse Burgeroorlog, zes hoog opgeleide veteranen uit het Zuidelijke leger leuk om een gezelligheidsvereniging te hebben. Maar de Ku Klux Klan veranderde al snel van karakter.