Wie was Slobodan Praljak?

In februari 1993 besloot de veiligheidsraad van de Verenigde Naties politieke en militaire leiders die in Joegoslavië oorlogsmisdaden hebben gepleegd voor het gerecht te slepen. Slobodan Praljak is in 2013 aangeklaagd door het tribunaal voor het plegen van oorlogsmisdaden. Volgens de aanklagers heeft Praljak verkeerde keuzes gemaakt en onwettig gehandeld in zijn diensttijd. Hij kreeg een veroordeelding van twintig jaar cel. Praljak was het niet eens met het vonnis en ging in hoger beroep. Hij hield vast aan zijn standpunt dat hij geen oorlogsmisdadiger was. Wat achtergrond is interessant om meer te weten te komen over wie deze man is die woensdag 29 november overleed door het drinken van gif na de uitspraak van het tribunaal.

Praljak voor de Jogoslavische burgeroorlog

Praljak werd geboren op 2 januari 1945. In de jaren 1970-1973 behaalde hij drie universitaire diploma’s. Daarna werkte hij als professor filosofie en sociologie en was hij manager van een elektronisch laboratorium aan een middelbare school in Zagreb. Tevens was hij voor een periode freelance artiest en regisseur van film en theaterprojecten. In 1991 ging hij als Bosnisch-Kroatische militair in dienst na de uitbraak van de Kroatische onafhankelijkheidsoorlog. Deze burgeroorlog ontstond door de opkomende nationalistische gevoelens en de drang naar onafhankelijkheid onder de deelrepublieken van Joegoslavië.

Praljak’s carrière

In zijn dienstjaren kreeg Praljak steeds meer verantwoordelijkheden. In mei 1993 werd hij vertegenwoordiger van het ministerie van defensie van de Kroatische republiek van Bosnië-Hercegovina. In hetzelfde jaar was hij tevens het hoofd van de Kroatische raad van defensie. In die periode heeft Praljak verschillende misdaden uitgevoerd. Zo leidde hij bijvoorbeeld het Dretelj kamp, waar Bosniërs werden uitgehongerd en vermoord. Ook was hij betrokken bij een campagne die moslims Bosnië uitdreef onder het mom van etnische zuivering. Dit leidde onder andere tot een vreselijke genocide op de moslims in Srebrenica.

Na de burgeroorlog

Wat deed Praljak vervolgens, na de oorlog? Hij werd zakenman. In 1995 richtte hij een bedrijf op samen met zijn broer. Dit bedrijf produceerde films, televisieprogramma’s en boeken. Rond 2012 verzocht het Haagse tribunaal Praljak de gemaakte defensiekosten van ongeveer 3 miljoen euro te bekostigen. Zij hadden ingeschat dat Praljak, door zijn succesvolle bedrijf, genoeg vermogen moest hebben om dat bedrag te kunnen terugbetalen. Praljak weigerde dit te doen.

De zaak in het Joegoslaviëtribunaal

Praljak werd 29 november 2017 veroordeeld voor o.a. moord, onmenselijk behandelen, verwoesting en plundering van eigendommen, verwoesting van religieuze en educatieve instituties, onwettige aanval of terrorisatie op burgers en vervolgingen op basis van religie. In het verleden heeft hij dus onwettig en immoreel gehandeld en hier moest hij nu de gevolgen van inzien. Het bleek echter dat hij niet bereid was om zijn zonden toe te geven. Tijdens de zitting riep Praljak: ‘Rechters, Slobodan Praljak is geen oorlogsmisdadiger, ik wijs jullie vonnis af’. Praljak was er nog steeds van overtuigd dat hij geen misdadige keuzes heeft gemaakt in zijn leven. Vervolgens dronk hij een gif dat ervoor zorgde dat zijn hart er later die dag mee ophield. De strijd van het tribunaal voor gerechtigheid kwam tot een abrupt einde.