Laarzen, al eeuwen praktisch en modieus
Schoenen bestaan al sinds mensenheugenis om onze voeten te beschermen tegen het ruwe aardoppervlak en de venijnige elementen. En wanneer je voeten meer bescherming nodig hebben, kun je ook laarzen pakken.
De eerste laarzen
Niemand weet helemaal zeker wanneer de eerste schoenen (https://isgeschiedenis.nl/nieuws/schoenen-door-de-eeuwen-heen) –en laarzen- in gebruik zijn genomen. Op grotschilderingen in Spanje van 15.000 jaar voor Christus zijn al mensen die laarzen dragen te herkennen, maar veel archeologisch materiaal uit die tijd is er niet. Wel is het waarschijnlijk dat onze verre voorouders al laarzen van huiden.
Romeinen
De Etrusken en de Romeinen, toch vooral bekend van hun sandalen, gebruikten ook laarzen. Van de Romeinen is bekend dat vooral soldaten die in koudere gebieden dienst deden, niet alleen maar op sandalen liepen, maar ook dichte hoge schoenen van leer hadden. Daarbij maakten ze ook gebruik van de kennis en kunde van lokale schoenmakers in het gebied waar ze dienst deden. Het waren vaak de ruiters in het Romeinse leger die dichte laarzen droegen. Daarbij waren ook hun kuiten beter beschermd. De hoogte van de laars werd ook een indicatie voor de rang van de gene die de laars droeg. Uiteindelijk werden ook senatoren gezien met hoge leren laarzen.
Hunnen en Mongolen
Laarzen werden ook veel gedragen door de Aziatische ruitervolken zoals de Hunnen en de Mongolen. De ruiters die ook vanaf hun paarden pijl en boog konden gebruiken, droegen laarzen met een klein hakje, waardoor ze stabieler te paard zaten en hun pijl en boog beter konden richten.
Laarzen voor modebewuste elite
In de middeleeuwen en daarna bleef de laars populair bij zowel soldaten als bij de modebewuste elite. Daardoor werd de laars een veel gezien stuk schoeisel dat veel toepassingen kreeg en eeuwenlang veel gezien werd. Ruiters en zeelui drogen hoge laarzen uit praktische overwegingen, maar ook notabelen droegen lederen laarzen, volgens de laatste modetrends. Ook bij smokkelaars waren laarzen in de zeventiende eeuw populair. Zij konden kleine smokkelwaar verbergen in de omgeslagen randen van hun laarzen, waardoor gesmokkelde spullen in het Engels vaak nog worden aangeduid als bootleg.
Wellingtons
De hertog van Wellington, beroemd van de Slag bij Waterloo ging zo modebewust met zijn laarzen om, dat er een type laars zijn naam kreeg. Wellingtons zijn nog steeds hoge rijlaarzen die strak rond de kuiten zitten.
Cowboylaarzen
Dezelfde balans tussen mode en praktische eigenschappen kregen cowboylaarzen. Deze hoge laarzen beschermden de benen van de cowboys tegen de wrijving langs de flanken van hun paarden, maar ook tegen scherpe doorns, takken en andere narigheid. Latere modellen cowboylaarzen kregen veel versiering, zeker toen ze onder invloed van Hollywood na de Tweede Wereldoorlog echte modeschoenen werden.
Nog steeds zijn laarzen een gewild modeartikel voor zowel mannen als vrouwen. Daarnaast hebben ze nog steeds een praktische functie. Ruiters dragen nog steeds ‘wellingtons’, mar veel mensen hebben ook een paar kaplaarzen staan voor het geval ze flink door de modder moeten ploeteren.
Bronnen:
- History of boots: Boots of the early middle ages
- Cameron Kippen: History of Boots, slideshare
- Footwearhistory.com: Introduction