Twee uitvinders van de luchtband

Wie aan de uitvinding van luchtbanden denkt, denkt waarschijnlijk al snel aan de Schotse uitvinder John Dunlop. Hij is de geschiedenis in gegaan als de uitvinder van de luchtband, maar was hij wel de eerste die de luchtband uitvond?

De eerste banden

Lang waren wielen van hout. Omdat de houten randen van de wielen makkelijk beschadigden op rotsen en stenen, werden er op de randen stukken leer bevestigd die het hout moesten beschermen. Bij archeologische opgravingen in Ur zijn resten van zulke leren ‘banden’ aangetroffen. Later werden dat stroken van ijzer, dat werd opgevolgd door staal. Om die metalen banden strak rond een wil te krijgen, werd de metalen strip verhit, zodat die uitzette. Dan werd de verhitte strip rond het wiel geplaatst en weer afgekoeld, zodat het metaal kromp en zichzelf strak trok rond het wiel. Dit werk was een moeilijke klus dat veel vakmanschap van de wagenmaker vergde.

De eerste luchtbanden

Zulke leren of metalen banden leverden natuurlijk geen schokdemping en het gekletter van de stalen banden op de straatstenen leverde in steden veel geluidsoverlast op. Daarbij waren zulke wielen vaak ook erg log en zwaar. In 1847 verscheen de eerste luchtband. Dat was een uitvinding van de Schot Robert William Thomson. Zijn band bestond uit een binnenband van India-rubber, met daaromheen een omhulsel van canvas en rubber, dat met bouten aan de velg vast was gezet. Een demonstratie met koetsen in Regent’s Park was uitermate succesvol, het comfort door de schokdemping en het afgenomen lawaai werden gewaardeerd door het publiek. Desondanks ging de luchtband van Thomson niet in massaproductie. De vraag naar de luchtbanden was nog niet groot genoeg om een rendabele productie op te zetten.

Succesvolle luchtbanden

Iets meer dan jaar later gebeurde dat wel met de verbeterde luchtband die was ontworpen door Dunlop. Hij ontwierp een luchtband voor de driewieler van zijn zoontje, die nog was uitgerust met massieve rubberen banden. Het succes werd pas echt aan het publiek getoond toen de nog onbekende wielrenner Willie Hume op banden van Dunlop meedeed aan een wedstrijd, en het hele peloton het nakijken gaf.

De luchtband verovert de wereld

In navolging van het wielrensucces wist Dunlop een patent los te krijgen, en begon samen met een paar zakenmensen een bandenfabriek die op zijn naam stond. Al snel groeide de vraag naar de fietsbanden van Dunlop enorm, en vanaf 1900 begon de fabriek zich ook toe te leggen op de productie van autobanden. Daarmee begon de luchtband aan zijn verovering van de wereld. Luchtbanden bestaan er inmiddels in allerlei soorten en maten, voor verschillende auto’s en voor verschillende manieren van gebruik. Websites als Bandenjager.nl bieden brede assortimenten aan verschillende soorten banden.