Nepnieuws en James Bond: Onze man in New York

In het vlot geschreven verhalende non-fictieboek Onze man in New York onthult Henry Hemming hoe Groot-Brittannië de Verenigde Staten de Tweede Wereldoorlog in trok met nepnieuws. Hoe ging dat precies in zijn werk? En welke paralellen zijn er met de dag van vandaag te trekken?

Toen William Stephenson (‘Onze man in New York’ - hij stond model voor James Bond) in juni 1940 in de Verenigde Staten aankwam met orders van de Britse geheime dienst MI6 om de Amerikaanse publieke opinie te ‘regelen’, stond Groot-Brittannië op het punt de oorlog te verliezen. Maar liefst 86% van de Amerikaanse bevolking was erop tegen dat hun land ten strijde zou trekken tegen nazi-Duitsland. Maar dit zou snel veranderen.

Degenen die tegen de Amerikaanse inmenging in de oorlog waren, zoals de vliegpionier Charles Lindbergh, spraken van een Brits complot om de VS in het conflict trekken. Zij vreesden dat de Britten op de een of andere manier de Amerikaanse media overspoelden met ‘nepnieuws’, infiltreerden in lobbyorganisaties, opiniepeilingen vervalsten en zich bemoeiden met de Amerikaanse politiek.

Schokkende feiten, maar het was waar. Deze waarheid wordt nu voor het eerst onthuld door Henry Hemming, die hiervoor toegang had tot voorheen geheime documenten, waaronder de dagboeken van zijn eigen grootouders, die kort onderdeel waren van ‘de meeste effectieve beïnvloedingscampagne ooit’, zoals de Washington Post het noemde. Stephenson was een buitenbeentje en een vat vol tegenstrijdigheden, maar wat hij deed veranderde het verloop van de geschiedenis.