3 april jarig: Frederik van Eeden
"Uw vrijheid is een wassen neus, het staat u alleen vrij te verhongeren." Aldus Frederik van Eeden. De schrijver en psychiater met een anarchistisch socialistische inborst werd geboren op 3 april 1860.
Van Eeden stamde uit een familie van bollenkwekers. In 1878 ging hij, ondanks zijn afkomst, medicijnen studeren in Amsterdam. Hier begon hij aan het einde van de jaren ‘ 70 ook met schrijven. In zijn werk zette hij zich af tegen de Romantische poëzie. Dit begon in zijn studietijd, toen hij samen met een aantal andere schrijvers het tijdschrift de Nieuwe Gids oprichtte. Deze groep zou later uitgroeien tot de Beweging van Tachtig. Het ging de Tachtigers in hun werk vooral om het scheppen van schoonheid. L’art pour l’art was één van hun favoriete uitspraken.
Ondanks de grote hoeveelheid tijd die van Eeden aan het schrijverschap besteedde, promoveerde hij toch in 1886 in de medicijnen. Hierna werkte hij als huisarts in Bussum, maar specialiseerde zich al snel in de psychotherapie. Hypnose en gesprekstherapie vormden de basis van zijn behandelwijze. Hij bleef echter in zijn vrije tijd schrijven, waarbij hij de ervaringen in zijn psychiatrische praktijk vaak verwerkte in zijn boeken, zoals in zijn bekende de Kleine Johannes.
Van Eeden kon zich na verloop van tijd niet meer in de esthetiek van de Tachtigers vinden en stapte in 1894 uit de redactie van de Nieuwe Gids. Hierna begon hij zich steeds meer te richtten op het spiritisme (het geloof dat de mens na zijn dood als geest voortbestaat) en ging hij nadenken over maatschappelijk onrecht en de moderne levensstijl. Deze twee aspecten zouden volgens hem een ziekmakend effect op de mens hebben. Om dit tegen te gaan, richtte hij de socialistische commune Walden op. Er werd op gemeenschappelijk wijze grond verbouwd en de kolonie deed eveneens dienst als rustoord voor van Eedens psychiatrische patiënten. De kolonie ging in 1907 failliet, maar was door het ontvangen van bezoekers als Domela Nieuwenhuis van belang voor het socialisme en anarchisme in Nederland.
Intussen was in 1900 Van Eedens psychologische roman ‘Van de koele meren des doods’ uitgekomen. Het boek was een succes en Van Eeden werd in 1914 gevraagd om redacteur bij De Groene Amsterdammer te worden. Opvallend feit is dat van Eeden zich, ondanks zijn socialistische inslag, in deze tijd bekeerde tot het katholicisme. Dit leidde tot conflicten met zijn collega’s en hij moest zijn redacteurschap opgeven. Frederik van Eeden stierf op 16 juni 1932 op 72-jarige leeftijd.
