Geen afbeelding beschikbaar

30 januari jarig: Didius Julianus, Franciscus Gomarus en Franklin Delano Roosevelt

Franklin Delano Roosevelt verkondigt in een toespraak voor het Congres dat ‘het enige waarvoor men angst hoefde te hebben, de angst zelf was’. Roosevelt introduceert een nieuw politiek beleid in de Verenigde Staten dat gebaseerd is op Keynes. Door de sterke economische groei werd Roosevelt een van de populairste Amerikaanse presidenten ooit. Franklin Delano Roosevelt werd geboren op 30 januari 1882.

Een Romeinse Keizer, een Nederlandse theoloog en de 32e president van de Verenigde Staten. Didius Julianus, Fransiscus Gomarus en Franklin Delano Roosevelt lijken op het eerste gezicht weinig met elkaar te maken te hebben. Toch delen ze minstens één ding: 20 januari, hun geboortedag.

Marcus Didius Severus Julianus Augustus (133-193) werd geboren op 30 januari 133. Zijn vader stamde af van een zeer belangrijke Milaanse familie en zijn moeder was van een prominente familie die naar Afrika was verhuisd. Julianus bekleedde de belangrijkste ambten van het Romeinse Rijk, Als officier in het Romeinse leger had hij  de opstand van de Chauken onderdrukt, een Germaanse stam die zich huisvest aan de oevers van de Elbe. Als beloning voor zijn moed tijdens deze opstand werd Julianus in 175 tot consul verheven door Pertinax, de toenmalige keizer. Ook onderdrukte Julianus de Chatten en bestuurde hij Dalmatia en Germania Inferior (de hedendaagse lage Nederlanden). Julianus bood na de dood van? 25.000 sestertiën en werd door de senaat uitgeroepen tot keizer, onder druk van de soldaten. Zijn regeerperiode was echter kort en Septimus Severus zette Didius Julianus af en liet hem onthoofden. Didius Julianus overleed op 1 juni 193.

Franciscus Gomarus (1563-1641) werd geboren op 30 januari 1563. Gomarus werd geboren als François Gomaer. In 1586 ging hij naar Frankfurt am Main om daar predikant te worden om Nederlandse vluchtelingen te helpen. Volgens de officiële bronnen omdat hij met ‘een vrouw van buiten’ in het huwelijk was getreden en de stad moest verlaten.  Een ander verhaal gaat dat hij  als predikant door uiterst fanatieke lutheranen uit de stad werd verjaagd. Van 1594 tot 1618 was hij hoogleraar theologie aan de Universiteit van Leiden, later verkreeg hij voornamelijk bekendheid als leider van de contraremonstranten. De remonstranten onder leiding van zijn Leidse collega Jacobus Arminius vroegen zich namelijk af in hoeverre er sprake is van predestinatie en of Gods besluit afhankelijk was van wat mensen doen. Gomarus gaf een positief- en Arminius een negatief antwoord op deze vraag. Gomarus predikte dat Gods besluit onafhankelijk was van ons denken en doen en dat zijn besluiten ‘soeverein’ en puur zijn. Wel handhaafde hij de menselijke verantwoordelijkheid en vermeed hij het determinisme. De strijd tussen Gomarus en Arminius heeft tot grote spanningen geleid, ook op politiek vlak. Maurits van Oranje-Nassau koos nadrukkelijk en openlijk partij voor Gomarus, een meerderheid van het volk was het ook met deze positie eens. In 1618 werd Gomarus hoogleraar in Groningen en hier bleef hij tot aan zijn dood, 11 januari 1641. Fransicus Gomarus werd 78 jaar oud.

Franklin Delano Roosevelt (1882-1945) werd op 30 januari 1882 op het landgoed Hyde Park in de staat New York geboren. Zijn familie maakte fortuin in de suikerraffinage en belegde dat geld in land. Hij was tijdens zijn middelbare schooltijd een matig student. Eenmaal op de universiteit van Harvard, waar hij economie, staatsinrichting en geschiedenis studeerde, werden zijn prestaties beter. Na Harvard ging hij rechten studeren in New York. In 1910 kwam hij in de politiek toen de Democratische partij vroeg of hij voor New York een zetel in de Senaat wilde vullen. Roosevelt maakte de bestrijding van corrupte politici, zowel Democratisch als Republikeins tot hoofdthema. Zo stemde ook voorheen Republikeinen op Roosevelt. Van 1913 tot 1920 was Roosevelt onderminister van Marine. In 1921 werd hij getroffen door poliomyelitis (kinderverlamming) in 1927 herstelde hij en stichtte hij een gezondheidzorg voor mensen met deze ziekte. In 1928 werd hij gouverneur van New York en voerde een krachtig sociaal hervormingsprogramma. In 1932 leidde hij een commissie die corruptie in het Democratische bestuur in New York tegenging. De commissie dwong burgemeester Jimmy Walker om af te treden. Datzelfde jaar werd hij president van Amerika. Roosevelt had een goede relatie met de journalisten, wat van belang was voor zijn politieke programma van de New Deal: meer overheidscontrole op de economie. Roosevelt werd vier keer tot president verkozen. Tegenwoordig is dit niet meer mogelijk omdat iemand zich nog maar één keer herkiesbaar mag stellen. Op 12 april 1945 stierf Roosevelt op 63-jarige leeftijd te Warm Springs, Georgia.

Personen: 

draken in de alpen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

bloed en spelen

Het komende nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 23 januari. 

Karel de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.

Krupp

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement.