Johnny Jordaan 7 februari

7 februari jarig: Thomas More, Dickens en Johnny Jordaan.

“Het eiland heeft een verscheidenheid van godsdiensten, er zijn Utopiërs die de zon, anderen die de maan of een der planeten als godheid aanbidden. Trouwens ook alle anderen, hoezeer uiteenlopend van geloof, stemmen toch op dit punt met hen overeen, dat zij één godheid als de hoogste beschouwen.” Dat schreef Sir Thomas More in zijn Utopia (1516). Hij werd geboren op 7 februari 1478.

Sir Thomas More (1478-1535) werd geboren op 7 februari 1478 in Londen. Hij was een Engelse advocaat, schrijver, staatsman en humanistische filosoof. Tijdens het koningschap van Henry VIII trad More op als zijn belangrijke raadgever. More dacht veel na over de maatschappij. Hij bedacht de term ‘Utopia’, een ideale en verbeelde eilandenstaat, gepubliceerd in Utopia in 1516. Het opkomende protestantisme vond More niks en hij was een felle tegenstander van Maarten Luther. Ook keerde More zich tegen de Act of Supremacy, de wet die inhield dat de Engelse koning heerser werd over de Kerk van Engeland in plaats van de paus. More wilde hier geen eed voor afleggen, waardoor hij  in 1535 werd berecht wegens ‘verraad’ en hij werd op 6 juli onthoofd. Zijn executie veroorzaakte een schokgolf in Europa onder intellectuelen en functionarissen. Zo schreef Erasmus over hem: “zijn ziel was puurder dan elke sneeuw”. Tomas More werd in 1935 heilig verklaard door de Katholieke Kerk.

Charles Dickens (1812-1870) werd geboren op 7 februari 1812 in Portsmouth. Al gauw verhuisde hij met zijn familie naar Chatham in de streek Kent, de plek waar Dickens het grootste deel van zijn vroege jeugd doorbracht. Vader John Dickens raakte in de schulden en moest in 1824 zelfs de gevangenis in; de rest van de familie volgde ook, met uitzondering van Charles. De twaalfjarige Dickens moest daarom wonen bij Elizabeth Roylance in Camden Town, een goede vriend van de familie. “Een verarmde oude vrouw, lang bekend bij onze familie”, schreef Dickens later over haar. Als bijbaantje ging hij werken voor een warenhuis. De harde en vaak gruwelijke arbeidsomstandigheden maakten diepe indruk op hem. “It was a crazy, tubmle-down old house, overrun with rats”, schreef hij over de fabriek waar hij werkte. Onrechtvaardigheid werd een belangrijk thema voor veel van zijn schrijfwerk. In eerste instantie ging Dickens te werk als parlementair journalist en schreef hij verhaaltjes voor kranten. Zijn eerste boek was The Pickwick Papers, gepubliceerd in 1836. Een van zijn grootste successen was het boek Oliver Twist (1839), een onromantisch portret van een crimineel leven en tegelijk een kritiek op de wijze waarop de politiek en de samenleving omging met arme mensen en op kinderarbeid. In 1836 trouwde Dickens met Catherine Hogarth, waarmee hij tien kinderen kreeg. Dickens leefde in de Victoriaanse tijd, een tijd waarin het romanticisme en rigide sociale waarden opkwamen. Zijn schrijfstijl wordt omschreven als realistisch, humorvol, prozaïsch en met unieke personages en een sterk gevoel voor sociale misstanden. Andere bekende boeken waren onder andere Great Expectations (1862), A Tale of Two Cities (1859) en Little Dorit (1857). Charles Dickens stierf op 22 april 1869.

Johnny Jordaan (1924-1989) werd geboren op 7 februari 1924 in Amsterdam, onder de naam Johannes van Musscher. Hij zong sinds zijn achtste jaar al liedjes op straat en in cafés, samen met zijn neef Carel Verbrugge, om geld te verdienen voor zijn familie. Tijdens een stoeipartij met zijn neef ging het vreselijk mis; hij verloor een oog. Toen hij veertien jaar was veranderde Johannes zijn naam in Johnny Jordaan, afgeleid van de Amsterdamse volkswijk waarin hij optrad en woonde. Veel van zijn liederen gingen ook over de Jordaan. In 1943 trouwde Johnny met Jannetje de Graaff, en hoewel ze samen een dochter hadden, bleek hij gevoelens te hebben voor mannen.  Zijn homoseksualiteit maakte hem diep ongelukkig en eenmaal probeerde hij zelfmoord te plegen door uit een rijdende auto te springen. Na de Tweede Wereldoorlog  ging hij werken als zingende kelner in het Amsterdamse café De Kuil. Zijn doorbraak kwam in 1955, toen de platenmaatschappij Bovema een wedstrijd opzette om de Stem van de Jordaan te vinden. Johnny won en bracht zijn eerste single uit: De Parel van de Jordaan. Het werd een enorme hit en in één klap was Johnny Jordaan een beroemdheid geworden. Veel van zijn vervolg singles waren hits. Slechter was Johnny in het financieel beheer van zijn, in 1962 geopende, café. Na faillisement vertrok hij naar Antwerpen om daar een café te beginnen, maar uit heimwee keerde hij terug naar Amsterdam. In de late jaren ‘60 kwam Johnny openlijk uit voor zijn homoseksualiteit, scheidde hij van zijn vrouw en ging het beter met hem; hij ontmoette tevens zijn levenspartner Ton Slierendrecht, met wie hij vervolgens 31 jaar samenwoonde. Johny Jordaan overleed op 64-jarige leeftijd op 8 januari 1989.

Ook interessant: 

Personen: 

200 jaar redders op zee - jubileum KNRM

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

Kinderwetje van Van Houten 1874

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 3 oktober 23:59 u. een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!