9 april jarig: Charles Baudelaire

Charles Baudelaire is één van de grootste poëten die het 19e-eeuwse Frankrijk voortbrengt en wordt wel de vader van het symbolisme genoemd. Hij is het archetype van de bohème kunstenaar en staat op de drempel van de moderniteit. In zijn melancholische gedichten laat Baudelaire zich beïnvloeden door meerdere kunststromingen en streeft hij naar harmonie tussen vorm en inhoud. Charles Baudelaire werd geboren op 9 april 1821.

Charles Pierre Baudelaire kwam ter wereld in Parijs, in de periode waarin de Franse hoofdstad zich ontpopte tot een moderne metropool. Baudelaire was de zoon van de amateurkunstenaar Joseph-François Baudelaire en diens dertig jaar jongere echtgenote Caroline Archimbaut Dufays. Zijn vader overleed toen Charles zes jaar oud was. Niet veel later hertrouwde zijn moeder met een Franse generaal, met wie Baudelaire een slechte relatie onderhield. In 1832 verhuisde het gezin naar Lyon en werd Baudelaire naar een militaire kostschool gestuurd.

Vanaf 1836 studeerde Baudelaire in Parijs aan het Lycée Louis-le-Grand. Hij haalde uitstekende resultaten, maar werd vanwege zijn temperamentvolle karakter en verscheidene akkefietjes van het lyceum gestuurd. Baudelaire dompelde zich vervolgens onder in het bruisende stadsleven. Hij hield er een flamboyante levensstijl op na, bezocht regelmatig dames van lichte zeden, liep een geslachtsziekte op en stak zich diep in de schulden. Om Baudelaire bij zinnen te brengen zette zijn stiefvader hem in 1841 op een boot richting India. Op Mauritius stapte Baudelaire echter op een andere boot die hem binnen een aantal maanden weer thuisbracht.

Terug in Parijs leidde Baudelaire het leven van een dandy. Hij verdiende de kost als journalist en kunstcriticus en begon in 1843 aan zijn dichtbundel Les Fleurs du Mal (De Bloemen van het Kwaad). Tijdens de revolutie van 1848 sprong hij mee op de barricades – zij het tevergeefs. Baudelaire ontdekte vervolgens het werk van Edgar Allan Poe, vertaalde diens gedichten in het Frans en verwierf zo meer bekendheid. In zijn eigen ritmische, veelal melancholische gedichten verwierp Baudelaire het l’art pour l’art-idee. Kunst moest volgens hem zowel schoonheid als een boodschap bevatten.

In 1857 verscheen zijn controversiële meesterwerk Les Fleurs du Mal. Baudelaire kreeg verscheidene puriteinen op zijn dak, maar kon tegelijkertijd rekenen op de waardering van grote namen als Gustave Flaubert en Victor Hugo. Na een kort verblijf in Brussel voltooide hij rond 1865 zijn prozabundel Le Spleen de Paris (Het Spleen van Parijs). Rond die tijd leed Baudelaire al aan mentale stoornissen en verlammingsverschijnselen, die uiteindelijk leidden tot zijn dood op 31 augustus 1867.