Biografie van prinses Beatrix

Gedurende haar leven maakte Beatrix van alles mee, van haar vlucht naar Canada in 1940 tot de geboorte van haar eerste kleinkind Eloise in 2002. Een biografie van Beatrix, voormalig koningin der Nederlanden.

In juni 1937 kondigden prins Bernhard en prinses Juliana aan dat zij in verwachting waren. Er brak meteen een jubelstemming uit onder de Nederlandse bevolking, want het hele land keek reikhalzend uit naar een nieuwe prins of prinses. De koninklijke familie bestond op dat moment namelijk nog maar uit drie personen. Op maandagochtend 31 januari 1938 om 09.47 was het eindelijk zo ver en beviel Juliana van een gezonde dochter. De nieuwste telg van de familie Oranje-Nassau kreeg de doopnamen Wilhelmina en Armgard en de roepnaam Beatrix, dat ‘zij die gelukkig maakt’ betekent.

Vlucht naar Canada

Enkele maanden na de tweede verjaardag van Beatrix begon operatie ‘Fall Gelb’ en viel Duitsland de Lage Landen binnen. Om te ontkomen aan het oorlogsgeweld vluchtte Beatrix samen met Juliana en haar jongere zusje Irene vanuit Nederland naar Engeland. Toen dat land niet veel later ook te gevaarlijk bleek werd besloten nog verder uit te wijken naar Ottawa in Canada. Hier ging Beatrix naar de peuter- en basisschool en kreeg ze in 1943 gezelschap van een jonger zusje: prinses Margriet. In de zomer van 1945 keerde het gezin vervolgens weer terug naar het vaderland, waar ze zich vestigden op Paleis Soestdijk te Baarn en in 1947 prinses Christina verwelkomden.

Studententijd

In Nederland hervatte Beatrix haar opleiding in eerste instantie aan de ‘Werkplaats Kindergemeenschap’, een vooruitstrevende onderwijsinstelling van de Nederlandse pedagoog en onderwijsvernieuwer Kees Boeke. Later kreeg ze ook nog les aan het Incrementum, een speciale dependance van het Baarnsch Lyceum. Daar behaalde Beatrix in 1956 op achttienjarige leeftijd haar Gymnasium-A diploma. Tevens werd ze datzelfde jaar vanwege haar positie als ‘vermoedelijk troonopvolgster’ benoemd tot lid van het Raad van State. Na afronding van haar middelbare school vervolgde Beatrix haar opleiding aan de Universiteit van Leiden, waar ze colleges volgde in de vakken staatsrecht, rechtswetenschap, (parlementaire) geschiedenis, toegepaste sociologie en economie.

Kasteen Drakensteyn

Tevens nam ze onder grote publieke belangstelling haar intrek in een statig pand aan de Rapenburg, de bekendste gracht van Leiden. Beatrix kreeg in deze periode de bijnaam ‘Prinses Glimlach’ vanwege haar vrolijke humeur. In 1959 haalde ze haar kandidaatsexamen rechten en twee jaar later slaagde ze voor het doctoraalexamen in een vrije studierichting. Beatrix nam vervolgens afscheid van Leiden en verhuisde in 1963 naar Kasteel Drakensteyn te Baarn.

Claus von Amsberg

Op 1 mei 1965 werd Beatrix in de tuin van kasteel Drakensteyn gefotografeerd terwijl ze hand-in-hand liep met een onbekende man. Er ontstond grote ophef toen duidelijk werd dat het ging om Claus von Amsberg, een Duitse jonkheer die (verplicht) in de Hitlerjugend had gediend. Slechts twintig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog lagen dit soort zaken nog uiterst gevoelig in Nederland, maar na verloop van tijd wisten Beatrix en Claus het land toch te overtuigen van hun liefde. Twee maanden later, op 28 juni 1965, maakte koningin Juliana namens het paar hun verloving bekend. Beatrix en Claus trouwden op 10 maart 1966 te Amsterdam, waar tijdens de rondrit door de stad uit protest een rookbom naar de Gouden Koets werd gegooid.

Huwelijk met prins Claus

Het gelukkige huwelijk van Beatrix en Claus werd al snel gezegend met de geboorte van drie zoons: Willem-Alexander (27 april 1967), Johan Friso (25 september 1968) en Constantijn Christof (11 oktober 1969). Het jonge gezin bracht de daaropvolgende jaren zo veel mogelijk in afzondering door op Kasteel Drakensteyn, waar Beatrix zich grondig voorbereidde op haar toekomstige taken als koningin der Nederlanden. Zo vatte zij onder meer het plan op om de koninklijke hofhouding grondig te moderniseren. Vermoedelijk kwam dit idee voort uit de Lockheed affaire, een schandaal waarmee haar vader prins Bernhard ernstig in verlegenheid was gebracht.

Kroning te Amsterdam

Nadat koningin Juliana op 31 januari 1980 haar aftreden aankondigde, werd Beatrix op 30 april van datzelfde jaar in Amsterdam ingehuldigd als koningin der Nederlanden. Het had een feestelijke aangelegenheid moeten worden, maar door de economische situatie was er sprake van grote onrust in de hoofdstad. Met leuzen als ‘geen woning, geen kroning’ protesteerde de krakersbeweging tegen de kroning van Beatrix en al snel braken er grootschalige rellen uit. Het eerste officiële optreden van Beatrix was daarom een bezoek aan de gewonde ME’ers in het ziekenhuis de volgende dag.

Strak imago

In haar eerste jaren in Paleis ten Bosch in den Haag kwam koningin Beatrix over als ‘zakelijk’ en ‘afstandig’. In 1988 verklaarde ze dit in een interview door te stellen dat ze in die periode niet zozeer bezig was met hoe ze het volgens de publieke opinie deed, maar ze vooral zorg droeg dat alles ceremonieel klopte. Na enkele jaren wist Beatrix zich echter van dit vaste stramien te ontworstelen en kreeg ze een meer betrokken en toegankelijk imago. Zo bracht ze op Koninginnedag in 1988 een verrassingsbezoek aan de Vrijemarkt, waar ze spontaan een kus kreeg van een enthousiaste Amsterdammer. Verder toonde ze in 1992 eveneens haar betrokkenheid bij de slachtoffers van de Bijlmerramp en bezocht ze een jaar later in haar regenlaarzen het door overstromingen getroffen Limburg.

Controverses

Aan het begin van de twintigste eeuw werd Beatrix geconfronteerd met een reeks verdrietige en pijnlijke situaties. Op 2 oktober 2002 verloor ze haar man Claus en twee jaar later kwamen ook haar beide ouders, koningin Juliana en prins Bernhard, te overlijden. Bovendien werd het Nederlandse koningshuis in deze periode geplaagd door een reeks schandalen, waaronder de Zorregieta affaire (1999), de Margarita affaire (2003) en Mabelgate (2003). Dezelfde periode kende echter ook positieve momenten, waaronder het huwelijk van Willem-Alexander met Maxima (2002) en de geboorte van haar eerste kleinkind Eloise (2002).

Beatrix bleef ook in deze moeilijke tijden zeer open naar het publiek. Zo deelde ze op 30 april 2009, slechts enkele uren na de aanslag op Koninginnedag in Apeldoorn, via een televisietoespraak haar persoonlijke ontzetting met het Nederlandse volk. Een soortgelijke aanpak hanteerde ze in februari 2011, toen duidelijk werd dat prins Friso na een skiongeluk in Oostenrijk in coma was geraakt. Een emotionele Beatrix sprak op nationale televisie haar dank uit voor alle steun die ze had ontvangen vanuit de gehele bevolking.

Aftreden

Op maandagavond 28 januari 2013 maakte Beatrix bekend dat ze op 30 april af zal treden als koningin ten gunste van haar zoon, de toekomstige koning Willem-Alexander. Meteen na deze bekendmaking werd er in de politiek en in de media alom lof gesproken over de regeerperiode van koningin. Volgens de experts is Beatrix er met haar onuitputtelijke werklust en oprechte betrokkenheid uitermate goed in geslaagd om de Nederlandse monarchie door een lastige periode in de geschiedenis heen te loodsen.