Bloed en DNA van Franse koning Lodewijk XVI gevonden

Wetenschappers hebben bevestigd dat het bloed en het DNA van koning Lodewijk XVI is gevonden. De sporen werden twee jaar geleden al aangetroffen op een zakdoek van de Franse revolutionair Maximilien Bourdaloue, maar lange tijd kon men de identiteit van het slachtoffer niet definitief vaststellen. Hier kwam echter verandering in toen ze het genetische materiaal vergeleken met dat van een andere macabere vondst: het gemummificeerde hoofd van Lodewijks 16e eeuwse voorganger: koning Hendrik IV.

Lodewijk XIV (1754-1793) werd op 11 juni 1775 gekroond tot koning van Frankrijk, maar kreeg in 1789 te maken met de Franse revolutie. Aanvankelijk werd de koning nog getolereerd door de Franse revolutionairen, maar na zijn mislukte ontsnapping uit Frankrijk in 1791, de zogeheten Vlucht naar Varennes, nam zijn populariteit snel af. In het najaar van 1792 besloot de Nationale Conventie de koning uit zijn functie te zetten, gevangen te nemen en uiteindelijk tot de doodstraf te veroordelen wegens hoogverraad. Op maandag 21 januari 1793 werd Lodewijk voorgeleid op het schavot op het Place de la Révolution, waar een guillotine een einde maakte aan het leven van de 38-jarige ex-koning.

Zakdoek

Volgens verschillende historische bronnen sijpelde het bloed van Lodewijk vervolgens tussen de planken van het schavot door op de grond. Veel toeschouwers zagen dit als de uitgelezen mogelijkheid om een aandenken aan de gebeurtenis over te houden en besloten hun zakdoek in de bloedplas te deppen. Eén van hen was waarschijnlijk Maximilien Bourdaloue, de revolutionair die zijn macabere souvenir later bewaarde in een versierd houtsnijwerk met daarop de tekst: “Op 21 januari depte Maximilien Bourdaloue zijn zakdoek in het bloed van Lodewijk XVI na diens executie”.

DNA-onderzoek

Twee jaar geleden werd het houtsnijwerk met de zakdoek herontdekt in de privécollectie van een Italiaanse familie en onderworpen aan een DNA-onderzoek. Hieruit bleek dat de genetische eigenschappen van het bloed overeen komen met de fysieke eigenschappen van Lodewijk, waaronder diens blauwe ogen. Zonder het DNA van een ander lid van de Franse koninklijke familie hadden de wetenschappers echter niets om het genetische materiaal mee te vergelijken, en konden zij dus ook niet met zekerheid vaststellen dat het ging om het bloed van Lodewijk XVI.

Hendrik IV

Een nieuwe invalshoek heeft nu echter alsnog uitsluitsel gegeven. Het bloed op de zakdoek bleek namelijk dezelfde genetische structuur te bevatten als een gemummificeerd hoofd uit de 16e eeuw. Volgens de overlevering behoorde deze ooit toe aan Lodewijks voorvader Hendrik IV, de Franse koning die in 1610 werd vermoord door de fanatieke monnik, François Ravaillac. Het lichaam van Hendrik werd na de moord begraven in het koninklijke mausoleum te Saint Denis, dat later tijdens de Franse revolutie geplunderd werd.

De lichamen van de oude Franse koningen werden daarbij in stukken gehakt en in een grote put naast de abdij gedumpt, maar een omstander slaagde erin het hoofd van Hendrik te redden. Uit reconstructies en 3D scans bleek later dat de fysieke kenmerken van het hoofd overeenkwamen met het uiterlijk van Hendrik IV, maar wederom vonden de wetenschappers geen definitief bewijs van de identiteit van het slachtoffer.

Match

Nu de het genetisch materiaal van de twee vondsten met elkaar overeen blijkt te komen is het echter wel zeer waarschijnlijk geworden dat het hier gaat om sporen die toebehoorden aan de twee Franse monarchen. “De studie toont aan dat deze twee personen genetisch verwant waren via de vaderlijke lijn”, aldus de Franse patholoog Philippe Charlier. In combinatie met alle historische bronnen en het overige bewijs zou hij het daarom ‘extreem verbazingwekkend’ vinden als zou blijken dat de twee sporen toch niet aan Lodewijk en Hendrik toebehoren.