Bloedbad Amritsar in 1919 door Britse troepen

In de Indiase stad Amritsar werd op 13 april in 1919 door Britse troepen een bloedbad aangericht onder de lokale bevolking. Het officieel bevestigde dodental is 379, maar niet-politieke bronnen claimen dat er meer dan duizend mensen tijdens de slachting zijn gestorven.

Protesten tegen koloniaal Groot-Brittannië

India streefde in de periode voorafgaand aan de slachting naar onafhankelijkheid van de Britse koloniale overheersing. Onder leiding van Mahatma Gandhi, die hoopte op vreedzaam verzet, werden protesten georganiseerd tegen de Britste machthebbers. Alhoewel Gandhi vredige oplossingen propageerde, werden de protesten van de bevolking regelmatig met geweld een halt toe geroepen door het Brits-Indische leger. Toen bij één van de georganiseerde massaprotesten twee prominenten van het Indian National Congress werden opgepakt sloeg de vlam in de pan. De toestand werd kritiek en de Britten besloten dat de generaal Reginald Dyer de orde in Amritsar moest herstellen.

Menigte bijeen in Amritsar

Dyer’s nam gelijk maatregelen om de orde te herstellen. Zo verbood hij openbare bijeenkomsten en protesten. Grote delen van de stedelijke bevolking waren zich niet bewust van Dyer’s verbod en verzamelden zich op 13 april 1919 in de Jallianwala Bagh tuin voor het Vaisakhi-feest. Eenmaal in de tuin aangekomen bleek dat ook de nationalistische demonstranten zich daar hadden verzameld. De openbare tuin van Amritsar herbergde die dag dus duizenden Indiërs uit de gehele omtrek.

De slachting van Amritsar

Toen de nationalisten in de menigte leuzen over de Britse machthebbers begonnen te scanderen besloot generaal Dyer direct actie te ondernemen. Hij stelde zijn schutters rondom het plein op, klaar om te vuren. De demonstranten werden vervolgens door hun leiders tot kalmte gemaand, maar ze moesten wel voet bij stuk houden, zij protesteerden immers vreedzaam. Zonder enige waarschuwing gaf Dyer het bevel en werd het vuur op de menigte geopend. Als voor een vuurpeloton konden de verzamelde burgers slechts wachten wanneer ze geraakt werden. Salvo’s volgden elkaar op en zelfs toen het schieten gestaakt werd weigerde Dyer de gewonden te laten verplegen. Toen Dyer later ter verantwoording van zijn daden werd geroepen, meende hij dat de reden van de aanval was dat de illegale bijeenkomst ervoor zorgde dat zijn troepen in de minderheid waren.

Gevolgen in India en Groot-Brittannië

Het aangerichte bloedblad had veel impact op de nationalistische beweging in India. Gandhi had voorheen altijd gepleit voor samenwerking met de Britten, maar na het drama in Amritsar meende ook hij dat gehele onafhankelijkheid van Groot-Brittannië nodig was. Niet alleen in India was de invloed van Dyer’s daad te merken, ook in Groot-Brittannië ontstond discussie. Het oordeel over Dyer varieerde van held tot schurk. Ondanks steunbetuigingen van bijvoorbeeld de aartsbisschop van Canterbury en de beroemde Britse schrijver Rudyard Kipling, werd Dyer uiteindelijk door een onderzoekscommissie uit zijn ambt ontheven.

Onafhankelijkheid

Historici zijn het niet eens over de beweegredenen achter de Slachting van Amritsar. Er is wel consensus over het feit dat deze gebeurtenis kan worden aangewezen als omslagpunt in de geschiedenis van de nationale revolutie in India. Amritsar zorgde ervoor dat het merendeel van de bevolking zich afwendde van de kolonisten. De groei van het nationalisme leidde uiteindelijk in 1947 tot de onafhankelijkheid van India.