Catharina de Grote en haar minnaars

POLITIEKE AFFAIRE: Seks verkoopt of niet? Dominique Strauss Kahn en zijn kamermeisje, Clinton en zijn stagiaire en de Bunga Bunga feestjes van Berlusconi. Rijk en machtig zijn gaat nogal eens gepaard met een seksschandaal. Zo ook bij de bekende tsarina Catharina de Grote.

Ze verwierf bekendheid door haar buitenlandse politiek, gericht op het uitbreiden van het grondgebied van Rusland ten koste van de buurlanden, om haar correspondentie met de grote verlichte denkers van haar tijd: Voltaire en Diderot, én door haar rits jonge, blonde minnaars. Catharina de Grote was tsarina van Rusland van 1762 tot 1792.

Van Duitse komaf

Catharina II Aleksejevna werd op 2 mei 1729 geboren in het Duitse vorstendom Stettin als Sophie Augusta Frederika, prinses van Anhalt-Zerbst-Dornburg. Haar vader was Christiaan August, vorst van Anhalt-Zerbst en haar moeder was hertogin Johanna Elisabeth van Holstein-Gottorp. Toen Sophie 15 jaar oud was, in 1744, werd ze door tsarina Elisabeth (1741-1761) van Rusland geselecteerd als echtgenoot voor haar neefje en troonopvolger Peter. Sophie werd naar Rusland gestuurd, waar zij zich vrijwel meteen moest bekeren tot het Russisch-orthodoxe geloof. Zoals gebruikelijk was, nam zij vervolgens een andere naam aan. Sophie koos voor Ekaterina, de naam van de moeder van tsarina Elizabeth. Op 21 augustus 1745 trouwden Catharina en Peter met elkaar.

Het huwelijk met Peter III

Het huwelijk met de geestelijk trage Peter werd een ramp. In het eerste jaar van haar huwelijk, in 1746, voelde Catharina zich eenzaam en ongelukkig aan het grote Russische hof. Onder het bewind van tsarina Elizabeth genoot zij weinig vrijheid. De intelligente Catharina zocht haar troost in boeken. Ze las met name Franse boeken van Voltaire, Montesquieu, Bayle en Diderot. Binnen haar huwelijk wilde de jonge vrouw echter meer. Zo kwam zij in aanraking met de mannen aan het hof. Door het nemen van minnaars merkte ze dat zij daardoor steeds meer invloed kreeg binnen het intrigerende Russische hof. Ze versterkte hiermee haar positie binnen het aristocratische bolwerk.

Paul I Petrovitsj

Na negen jaar huwelijk werd op 1 oktober 1754 een zoon geboren die zij Paul noemden. Het is tot op heden niet duidelijk of Paul ook daadwerkelijk de zoon van Peter III is. Catharina schreef in haar memoires dat het huwelijk überhaupt nooit geconsumeerd was. Bovendien hadden Catharina en Peter beiden verscheidene minnaars en minnaressen. In de maanden voorafgaand aan de geboorte van Paul had Catharina een affaire met de jonge officier Sergej Saltykov. Catharine schreef ook dat deze Saltykov de biologische vader van Paul was. Zij toonde nooit veel interesse voor het kind en Elizabeth nam de opvoeding voor haar rekening.

Tsarina Catharina

Na de dood van de tsarina, werd Peter III in december 1761 benoemd tot tsaar. Maar door zijn voorliefde voor zijn vaderland Pruisen, waar hij was geboren, maakte hij zich niet geliefd bij zijn regering. Rusland was in die tijd namelijk in oorlog met Pruisen en nadat Peter een ongunstige vrede sloot, was dat tegen de zin in van de legerofficieren rondom Catharina. Toen Peter III bij een banket zijn vrouw vernederde ten overstaan van alle gasten, was voor Catharina de maat vol. Ze besloot zich aan te sluiten bij de samenzwerende groepen. In juni 1762 pleegde zij een staatsgreep tegen haar man en de tsaar werd afgezet. Korte tijd later werd Peter gedood door Aleksej Orlov, de jongere broer van Catharina's minnaar Grigori. Daardoor wordt aangenomen dat zij opdracht gaf voor zijn executie. Na zijn dood in 1762 regeerde Catharina als absoluut vorst over Rusland.

Toy-Boy’s

Katharina had tijdens haar leven een reeks minnaars. Volgens sommige bronnen versleet ze ten minste 22 aristocraten. Daar dankte zij haar naam “Messalina van de Newa” aan. Valeria Messalina was de derde vrouw van keizer Claudius. Ze stond bekend om haar zedeloosheid en het gerucht deed de ronde dat ze een kamertje had in een bordeel waar ze onder de schuilnaam Lycisca seks had met zoveel mannen als zij aankon. In werkelijkheid had de tsarina niet meerdere mannen tegelijk, maar was er sprake van een seriële monogamie, waarbij haar minnaars elkaar opvolgden. Haar favoriet en bekendste minnaar was Grigori Aleksandrovitsj Potjomkin. Een Russische prins, maarschalk en staatsman. Veel van haar mannen vervulden belangrijke posities aan het hof en werden bevorderd als zij de een relatie met haar aangingen. Zodra een minnaar uit haar gratie was geraakt, werden zij echter even makkelijk weer weggebonjourd. Dan nam ze weer een nieuwe. De tsarina was de uitvindster van de huidige term “Toyboy”. Naarmate zij ouder werd, werden haar minnaars steeds jonger. Haar laatste minnaar, prins Platon Zoebov, was meer dan 40 jaar jonger dan zij. Catharina stierf in november 1796  aan een beroerte.

Geheime kamer

Opvallend is het verhaal over het erotisch kabinet van Catharina. De laatste ooggetuigenverslagen dateren uit 1941. Toen de Duitse troepen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Rusland waren, brachten zij een bezoek aan het oude paleis van de Romanov-dynastie. Eén van de laatste kamers die zij bezochten bleek van boven tot onderen gevuld te zijn met pornografische schilderijen, erotische beeldhouwwerken en meubels versierd met fallussen en vagina's uit het fijnste houtsnijwerk. Het was de 'geheime kamer' waarin Catherina haar minnaars ontving. Het meubilair is echter nooit tentoongesteld en tijdens de Tweede Wereldoorlog verdwenen de meubels en schilderijen. Mensen die nu het paleis bezoeken treffen slechts kale ruimtes aan waarin schilderijen worden gerestaureerd.   

Filmtip: The Scarlet Empress