De geschiedenis van het CDU

Trending – Tijdens de Duitse Bondsdagverkiezingen van september 2017 verloor het CDU/CSU van Bondkanselier Angela Merkel fors. De partij verloor 8,5 procent van de stemmen ten opzichte van de verkiezingen in 2013. Het is de grootste verkiezingsnederlaag van het CDU/CSU sinds haar bestaan in 1949. Het CDU werd, ondanks het grote verlies, wel de grootste partij.

In de Bondsdag en tijdens landelijke verkiezingen vormt het CDU al decennia een fractie met heconservatievere en veel kleinere CSU, die alleen in deelstaat Beieren actief is. De twee partijen vormen samen die Union. Het CDU/CSU is al decennia lang de grootste partij in Duitsland en heeft in tal van kabinetten een belangrijke rol vervuld.                 

CDU/CSU in de jaren vijftig en zestig

Het CDU ontstond uit verschillende Christendemocratische groeperingen die op deelstaatniveau actief waren. Vanaf 1950 is het CDU/CSU een landelijke partij. Het CDU/CSU profileerde zich in de jaren vijftig en zestig als een brede confessionele partij die vooral uit rechtse kringen stemmen kreeg. In 1957 kreeg het CDU/CSU, onder leiding van Konrad Adenauer, een overgrote meerderheid tijdens de verkiezingen en werkte samen met de liberale FDP en de conservatieve DP. Vanaf de jaren zestig werd het onrustiger binnen de partij. Dit begon In 1961, toen het CDU/CSU haar meerderheid in de Bondsdag kwijtraakte. Twee jaar later werd partijleider Adenauer opgevolgd door Ludwig Erhard. Hij wist de partij tijdens de verkiezingen van 1965 electoraal succes te bezorgen. Een jaar later maakte Erhard plaats voor Kurt Georg Kiesinger. Na een nederlaag in 1972 boekte het CDU/CSU in 1976 een verkiezingswinst. Het CDU/CSU werd de grootste partij in de Bondsdag.

CDU/CSU onder Helmut Kohl

In 1982 werd Helmut Kohl, die al eerder fractieleider van het CDU/CSU was, gekozen tot de nieuwe partijleider. Onder Kohl boekte het CDU/CSU een jaar later flinke winst. De verkiezingen van 1990, vlak na de hereniging van Oost- en West-Duitsland, liepen voor het CDU/CSU eveneens goed af, want de partij haalde 319 zetels binnen. De partij ging een soort lijstverbinding aan met twee rechtse kleinere partijen, die samen de Allianz für Deutschland vormden.

CDU/CSU onder Angela Merkel

In 2005 kreeg het CDU/CSU een nieuwe leider: Angela Merkel. De politica, opgegroeid in de DDR, was voor de partij in de jaren negentig actief als minister van vrouwen- en jeugdzaken en als minister van Milieu, natuurbescherming en reactorveiligheid. Merkel moest vlak na haar aanstelling als partijleider meteen een slechte verkiezingsuitslag verwerken. Het CDU/CSU verloor 22 zetels tijdens de Bondsdagverkiezingen van 2005. Het CDU/CSU belandde alsnog in een coalitie, met de sociaaldemocratische SPD als coalitiepartner. Tijdens de verkiezingen in 2009 had het CDU/CSU meer succes. Het CDU/CSU belandde weer in een coalitie, dit keer met de liberale FDP. Een langgekoesterde wens van Merkel, die haar voorkeur voor samenwerking met de liberalen meermaals liet blijken, ging hiermee in vervulling. In 2013 behaalde het CDU/CSU wederom een flinke winst en de partij werd weer de grootste. De SPD werd weer een coalitiepartner van het CDU/CSU.

CDU/CSU en de vluchtelingencrisis

In 2015 voerde het CDU/CSU onder Merkel een progressief vluchtelingenbeleid. Haar beroemde uitspraak "Wir schaffen das", waarmee ze de poort voor vluchtelingen openzette, kwam haar op veel kritiek te staan. Veel Duitsers zagen de komst niet zitten en Merkel kreeg vanuit veel hoeken het verwijt té tolerant tegenover de komst vluchtelingen te staan. De onvrede was tijdens de verkiezingen van 2017 nog altijd merkbaar, want Merkel en het CDU/CSU lijken alsnog te worden afgerekend op het vluchtelingenbeleid. . Ruim één miljoen CDU/CSU-stemmers zijn bij de brachten een stem uit op de Rechts-populistische Alternative für Deutschland.

Afbeelding:

• By whitehouse.gov [Public domain], via Wikimedia Commons

Bronnen:

• Nu.nl: Merkel tevreden met resultaat verkiezingen
• Duitslandinstituut.nl: naslagwerk
• Nos.nl: het vormen van een coalitie
• Ad.nl: Merkel belooft geen vluchtelingencrisis meer
• Wikipedia.nl: CDU