De geschiedenis van het visitekaartje

Het visitekaartje is een stuk hard papier met persoonlijke contactgegevens. Vaak wordt dit bij eerste ontmoetingen uitgewisseld om het toekomstige contact tussen personen makkelijker te maken. Vandaag de dag heeft zo goed als iedere zakenman een visitekaartje met naam, functie(s), bedrijfsnaam, telefoonnummer(s), adresgegevens, logo, e-mailadres, website en Kamer van Koophandel nummer. Maar wat is de ontstaansgeschiedenis van het visitekaartje en waarvoor werden zijn gebruikt?

Letterlijk visitekaart

Over de oorsprong van de visitekaartjes wordt gediscussieerd. Enerzijds wordt beweerd dat visitekaartjes afkomstig zijn uit het 15e eeuwse China. De Europeanen vonden het fenomeen zo interessant dat zij het meenamen terug naar Europa. Anderzijds wordt beweerd dat het visitekaartje afkomstig is uit het 17e eeuwse Frankrijk en dus van Europese origine is. De eerste visitekaartjes werden gebruikt om bezoek, visite, aan te kondigen.

Belangrijke man

Visitekaartjes werden in deze tijd vooral gebruikt door vooraanstaande mensen. Zij stuurden knechten op pad met een visitekaartje om bezoek aan te kondigen. Als de knecht het visitekaartje in een enveloppe mee terug nam, was het bezoek niet gewenst. De belangrijke man kon ook zelf een visitekaartje achterlaten. Om aan te tonen dat hij dit zelf had gedaan, en niet zijn knecht, vouwde hij één van de hoekjes van het kaartje omhoog. In feite was een visitekaart dus eigenlijk een manier om bezoek af te dwingen en persoonlijke reclame te maken.

Succes bij de vrouwen

In de 17e eeuw floreerde het visitekaartje pas echt in Europa. Vooral in Frankrijk, waar in de regeerperiode van Lodewijk XIV, waar het persoonlijke succes of falen vaak afhing van een goed visitekaartje. Er werden vanaf de 17e en 18e eeuw zelfs vrouwen het hof gemaakt door visitekaartjes. Het visitekaartje moest gericht zijn op één vrouw, en niet op het hele huis waar de vrouw verbleef. De knecht leverde dit visitekaartje af. Deze werd bijgezet in een houder in de gang. Als de man nooit een bevestiging kreeg dat zijn kaart ontvangen was, kon hij de vrouw wel vergeten en zijn kaartjes beter op een nieuwe vrouw richten.

Handel

In de 17e eeuw werden visitekaartjes ook gebruikt binnen de handel. Dit gebeurde naar alle waarschijnlijkheid voor het eerst in Londen. Door de persoonlijke kaartjes werden klanten geïnformeerd over de precieze locatie van het bedrijf door middel van een getekend kaartje en over de diensten die het bedrijf aanbood. Ze werden uitgedeeld op markten en pleinen. Na een tijd werden visitekaartjes zo serieus genomen dat een gesigneerde kaart beschouw werd als contractueel en juridisch bindend.

Vernieuwing in visitekaartjes

In de 18e en 19e eeuw ging de vormgeving van de visitekaartjes op de schop. Voorheen werden zij gemaakt met behulp van boekdruk- en houtsnedentechnieken en waren zij verkrijgbaar in één kleur. In de 18e eeuw werd kopergravure de standaard. Ook was het vanaf de 19e eeuw de trend om meerdere kleuren op het visitekaartje te hebben. Niet alleen de vormgeving maar ook de functie vernieuwde. Door de industriële revolutie werden visitekaartjes nog meer informeel gebruikt, deze trend werd al ingezet door de 17e eeuwse handelaren. De hogere klassen waren het helemaal niet eens met deze veranderde functie en wilden de visitekaartjes tot de hoge klassen behouden.

Vandaag de dag

Inmiddels zijn visitekaartjes niet alleen voor de hoge klassen of handelaren, maar voor iedereen die ervoor wil zorgen dat zijn/haar bedrijf of persoon herinnerd wordt en bereikt kan worden. Wel zijn er nog steeds bepaalde regels verbonden aan het visitekaartje. Zo mag er bijvoorbeeld nooit op geschreven worden, moet het altijd met de rechterhand gegeven worden en moeten de visitekaartjes in goede staat zijn. Dit laatste kan door deze te bewaren in een visitekaarthouder. Hoewel vroeger visitekaartjes ontworpen moesten worden bij een grafisch designer om vervolgens gedrukt te worden door een drukkerij, kan dat vandaag de dag makkelijker. Online, zoals bijvoorbeeld bij flyerzone.nl,kun je zelf je kaartje maken om vervolgens direct te bestellen. Binnen een paar dagen worden de visitekaartjes thuisbezorgd.

<h3>Bronnen:</h3>
numrush.nl, <a href="http://numrush.nl/2012/07/17/infographic-de-geschiedenis-van-het-visitek... target="_blank">Infographic: De geschiedenis van het visitekaartje</a>

naskin.typepad.com, <a href="http://naskin.typepad.com/grafisch_ontwerp_en_meer/2011/10/de-geschieden... target="_blank">De geschiedenis van het visitekaartje</a>

designfloat.com, <a href="http://www.designfloat.com/blog/2012/04/02/history-business-cards/" target="_blank">A Brief History of Business Cards</a>

designer-daily.com, <a href="http://www.designer-daily.com/a-history-of-business-cards-20266" target="_blank">A History of Business Cards</a>

asgemedia.ca, <a href="http://sagemedia.ca/articles/the-history-of-business-cards-four-centurie... target="_blank">The history of business cards: Fout centuries of introductions</a>

en.wikipedia.org, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Visiting_card" target="_blank">Visiting card</a>

wikipedia.nl, <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Visitekaartje" target="_blank">Visitekaartje</a>
<h3>Afbeelding:</h3>
wikipedia.nl, <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Visitekaartje#/media/File:BusinessCardAtto... target="_blank">Een visitekaartje uit 1895</a>

Partners: 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt