De geschiedenis van high fashion

Haute couture, ook wel high fashion genoemd, is mode ontworpen voor een kleine markt. Modeontwerpers maken enkele exemplaren van kledingstukken, soms – maar niet altijd –zelfs op maat. Voor het maken van de kleding wordt gebruik gemaakt van de beste stoffen en de nieuwste technieken. Dit in tegenstelling tot prêt-a-porter, ook wel confectiekleding genoemd, wat in massa’s standaardmaten geproduceerd wordt. Juist de exclusiviteit van haute couture is vandaag de dag onderscheidend. Lees in dit artikel hoe high fashion ontstond en hoe het zich door de jaren heen ontwikkelde.

Kleding dure aangelegenheid

Vóór de 19e eeuw kostte kleding kopen veel geld en tijd. Als je bijvoorbeeld als vrouw een nieuwe jurk wilde, moest je zelf alle onderdelen als stof en versieringen voor de robe bij elkaar schrapen, en dit vervolgens brengen naar een kleermaker of kostuumnaaister. Hier werden de maten opgenomen waarna de kleding op maat werd gemaakt. Dit was echter alleen weggelegd voor de rijke burgers. Zij hadden de mogelijkheid om ‘mee te gaan met de mode’.

Tweedehandskleding

Minder rijke mensen hadden geen kans om zich ‘modieus’ te kleden. Zij kochten tweedehandskleding. Kleding die eerder al voor iemand anders op maat was gemaakt en eigenlijk al ‘uit de mode’ was op het moment dat zij het kochten. Daarnaast was kleding niet verkrijgbaar in winkels zoals wij dat nu kennen, met grote etalages die alle mooie dingen uitstallen. Kleding lag binnen in kasten en laden. Als er een klant binnenkwam konden de kledingstukken op verzoek uit de kasten en laden worden gehaald. De minder rijke mensen maakten vaak ook thuis provisorisch hun eigen kleding.

De uitvinding van de naaimachine

Rond 1830 verschenen in Frankrijk de eerste naaimachines in de ateliers. Vanuit hier maakten zij een ontwikkeling door en werden op steeds grotere schaal gebruikt. Dit was een belangrijke aanleiding tot de ontwikkeling naar een grote mode-industrie. Het dragen van modieuze kleding werd hierdoor voor steeds meer mensen toegankelijk. Rijke burgers wilden zichzelf echter nog steeds onderscheiden door hun kleding, wat door de naaimachine steeds lastiger werd.

Ontstaan haute couture

Halverwege de 19e eeuw werd haute couture geboren. Charles Frederick Worth begon in Frankrijk zelf ontwerpen te maken, zonder specifieke opdracht van de kledingdrager, en maakte hiervan een kleine collectie. Worth richtte zich op luxe en exclusieve kledingstukken die voornamelijk in trek waren bij adellijk Europa. Hij opende zijn eerste haute couturehuis in 1857. Hij ontdekte dat klanten bereid waren meer geld te betalen als zijn naam in het kledingstuk stond. Hij schreef dus niet alleen geschiedenis door haute couture in het leven te roepen, maar ook door zijn naam op labels te zetten en in kleding te naaien.

Meer haute couture

Meer kledingontwerpers volgde het idee van Charles Frederich Worth en er ontstonden veel haute couturehuizen, vooral in Frankrijk. Meestal ontwierp een dergelijk huis twee keer per jaar een collectie. Klanten konden een ontwerp kiezen om deze vervolgens op maat te laten maken. Haute couture zorgde ervoor dat de rijke burgerij zich alsnog kon onderscheiden van het ‘gewone’ of ‘arme’ volk.

High fashion vandaag de dag

Haute couture, of high fashion, wordt vandaag de dag nog steeds als onderscheidend en exclusief gezien. Vandaag de dag is het echter toch makkelijker om aan high fashion te komen dan in de 19e eeuw. Zo is het makkelijk online op het wereld wijde web te vinden en te bestellen, bijvoorbeeld bij winkelstraat.nl.

Leestip:

Hirsch & Cie Amsterdam (1882-1976) – Haute couture op het Leidseplein
Auteur: Femke Knoop
ISBN: 9789087047283
Uitgever: Verloren
Winkelprijs: €25,–

Bestel Hirsch & Cie Amsterdam (1882-1976)