metroplitain

De Parijse metro bedient de stad vanaf 1900

Het vervoerbedrijf van Parijs RATP nam op 12 juli 2018 afscheid van de traditionele metrokaartjes. Na 118 jaar gaan de carnets eindelijk overboord. De magneetstrip op de metrokaartjes werkte vaak niet naar behoren. Daarbij waren de carnets gemakkelijk kwijt te raken en hadden de Parijse metrogebruikers de gewoonte om hun kaartjes op de grond te gooien.

Le Métropolitain als naamgever voor de ondergrondse trein

De bekende rechthoekige vervoerskaartjes, die meestal van de hand gingen als tienrittenkaarten, waren al in omloop sinds de opening van de metro van Parijs in 1900. Het vervoersbedrijf dat de ondergrondse trein destijds in gang zette, La Compagnie du chemin de fer métropolitain de Paris, kwam bekend te staan als Le Métropolitain. Deze naam, afgekort als metro, zou al snel dienen als term voor het systeem van ondergrondse treinen in andere steden.

Guimards style Métro

De architect Hector Guimard mocht zich toeleggen op het creëren van de naambordjes boven de metro ingangen. Zijn ideeën groeiden uit tot kunstuitingen van monumentale waarde. Guimards gietijzeren en glazen naamborden met het karakteristieke opschrift ‘Métroplitain’ verkregen zoveel bekendheid dat zij als ‘style Métro’ doorgingen als kenmerken van gepopulariseerde Art Nouveau.

De metro in de Tweede Wereldoorlog

De metro reed aanvankelijk tot aan de stadspoorten. In de jaren ‘30 vond de gemeente evenwel dat uitbreiding van het spoorwegenstelsel noodzakelijk was. Met de werkzaamheden in volle gang, maakte het begin van de Tweede Wereldoorlog een einde aan de uitbreidingsplannen. Tijdens de bezetting reed de metro zelden, de meeste stations ging dicht. In plaats van als opstapplaatsen deden de ondergrondse stations en voetgangerstunnels dienst als schuilplaatsen voor bombardementen. Ook verplaatste het Franse verzet zich via de spoorwegtunnels onder de stad.

metrokaart

Uitbreiding na de bevrijding

In 1948, vier jaar na de bevrijding van Parijs, kwam de metro in handen van de Régie Autonome des Transports Parisiens, ofwel RATP. Dit vervoersbedrijf, een fusie tussen de metro en de stadsbussen, zag sindsdien toe op de uitbreiding van het spoorwegennetwerk in de stad. Vanaf de jaren 1960 bouwden de Parijzenaars de metro uit tot de, na Moskou, grootste ondergrondse van Europa.

Zwartrijden in de metro

De Parijse metro vervoert tegenwoordig iedere dag meer dan vier miljoen reizigers over 330 stations. 16 metrolijnen denderen door de stad over een uitbreid netwerk van 219 kilometer. Dankzij de grootte van de ondergrondse kan de Parijse metro twintig procent van het stadsverkeer voor zijn rekening nemen. Dit zal nodig zijn wanneer de Franse hoofdstad in 2024 de Olympische Spelen organiseert. Tegen deze tijd moeten de reizigers hun carnets achter zich hebben gelaten en in het bezit zijn van een digitale vervoerskaart. Tenminste, degenen die de moeite nemen om te betalen voor de metro. Zwartrijders vormen nog immers altijd geen zeldzaamheid in de Parijse ondergrondse.

Bronnen:

  • Frédéric Descouturelle, e.a., Le métropolitain d'Hector Guimard (2004)
  • NOS
  • RATP

Afbeeldingen:

Landen: 

Tijdperken: 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Piet Hein

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.