De relatie tussen Noord en Zuid-Soedan
De grens tussen Zuid-Soedan en Soedan zal worden opengesteld. Al eerder leek de relatie tussen de landen te verbeteren. Het conflict tussen zuid en noord speelde al vanaf 1956, wat uiteindelijk leidde tot een tweedeling van Soedan in 2011.
Tussen 1899 en 1956 stond Soedan formeel onder gezamenlijk bestuur van Groot-Brittannië en Egypte. In werkelijkheid hadden de Britten echter vrijwel de volledige macht en bestuurden zij het gebied als een Britse kolonie. Hierbij verdeelden zij het land in twee afzonderlijke delen, een overwegend islamitisch noorden en een grotendeels christelijk zuiden.
Onafhankelijkheid
In 1954 tekenden Groot-Brittannië en Egypte een overeenkomst waarin zij vastlegden dat Noord- en Zuid-Soedan samen één onafhankelijk land zou worden. Dit tot grote onvrede van de bevolking in het zuiden, die vreesden dat het nieuwe autonome bestuur gedomineerd zou worden door het noorden. Vanaf 1955, nog voordat de Soedanese onafhankelijkheid officieel was uitgeroepen, organiseerden zij zich in het ‘Sudan People’s Liberation Army’ (SPLA) en begonnen zij zich in te zetten voor een onafhankelijk Zuid-Soedan.
Eerste burgeroorlog
Aanvankelijk kon het SPLA, dat grotendeels bestond uit gedeserteerde soldaten, zich alleen toeleggen op guerrillatactieken en vormde het geen grote bedreiging voor het nationale bestuur. Pas toen vanaf de jaren ’60 ook steeds meer studenten zich bij de beweging aansloten, nam het gevaar en het geweld toe. De noordelijke regering slaagde er ondertussen niet in om de opstand neer te slaan, met name door de eigen interne problemen. Door een reeks staatsgrepen tussen 1958 en 1969 raakte het centrale bestuur nog verder verzwakt.
Akkoord van Addis Ababa
Ondertussen slaagde de voormalige luitenant Joseph Lagu er in 1971 in om de SPLA en alle andere verzetsbewegingen te verenigen in de South Sudan Liberation Movement (SSLM). Doordat Zuid-Soedan nu verenigd was, terwijl het noorden steeds verder uit elkaar leek te vallen, besloot de regering tot vredesonderhandelingen met de rebellen. In maart 1972 sloten de beide partijen het Akkoord van Addis Ababa, waarin werd vastgelegd dat het zuiden een grote mate van zelfbestuur kreeg. Hiermee kwam er een einde aan een conflict dat 17 jaar had geduurd, en dat aan ruim 500.000 mensen het leven had gekost.
Tweede Burgeroorlog
In 1983 kwam er echter een einde aan de vrede, toen president Gaafar Nimeiry besloot de noordelijke islamitische wetgeving ook in te voeren in het zuiden van Soedan. Omdat Nimeiry in de jaren daarvoor ook al inbreuk had gedaan op hun autonomie door de inname van verscheidene olievelden, laaide het geweld opnieuw op. Deze tweede burgeroorlog, die gepaard ging met grote hongersnoden en droogtes, kostte uiteindelijk aan 2 miljoen mensen het leven.
Vredesakkoord
Pas in 2005 keerde de rust enigszins terug na de ondertekening van het Vredesakkoord van Nairobi. Vastgelegd werd dat Zuid-Soedan zes jaar zelfbestuur zou krijgen, waarna het in 2011 in een referendum moest beslissen of het onafhankelijk wilde worden. Uiteindelijk stemde vorig jaar 98.9 procent van de zuidelijke bevolking voor afscheiding, waardoor op 11 juli 2011 de Republiek Zuid-Soedan opgericht werd.
Olievelden
Veel van de conflicten met het noorden, waaronder de grensdisputen en het beheer over de olievelden, werden hiermee echter niet opgelost. Regelmatig komt het dan ook nog tot onenigheden tussen de twee landen. Zo viel een legereenheid van Zuid-Soedan in 2012 een olierijk gebied van Soedan binnen, waarop de Soedanese luchtmacht reageerde met bombardementen op een aantal Zuid-Soedanese dorpen. Begin 2016 verbeterde de relatie tussen Zuid-Soedan en Soedan. De grens tussen beide landen zal worden opgesteld. De president Omar Hassan al-Bashir heft geen extra geld meer van het zuiden voor de oliepijpleiding die door zijn land loopt. De Zuid-Soedanese president Salva Kiir liet weten de relatie tussen de landen te willen normaliseren.
