De strijd om Sleeswijk-Holstein

Duitsland en Denemarken vochten in de negentiende eeuw in twee Duits-Deense oorlogen om Sleeswijk-Holstein. Dit leidde ertoe dat het gebied in Duitse handen viel. Vandaag de dag hoort Sleeswijk-Holstein nog steeds bij Duitsland.

Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein

Sleeswijk-Holstein is vandaag de dag een deelstaat in het noorden van Duitsland. De deelstaat grenst aan Denemarken. In de negentiende eeuw ontstond er een conflict tussen de Duitse bond en Denemarken over het hertogdom Sleeswijk. Onder de Duitse bond behoren het huidige Duitsland en (delen van) een aantal andere Oost-Europese landen. Pruisen was de machtigste staat van de bond.

Ontstaan conflict om Sleeswijk-Holstein

Het gebied Sleeswijk hoorde in de negentiende eeuw bij Denemarken, maar omdat er ook Duitsers in Sleeswijk woonden, wilde de Duitse bond het gebied bij Duitsland voegen. Samen met Holstein, dat bij de Duitse bond hoorde, waren de Duisters van plan om van de twee gebieden één deelstaat te maken. In 1848, de tijd van het nationalisme, werd Sleeswijk-Holstein door een groep Duitsgezinde inwoners onder leiding van Wilhelm Beselers onafhankelijk verklaard van Denemarken.  Hierdoor sloeg de vlam in de pan en ontstond de Eerste Duits-Deense oorlog die duurde tot 1851. Naast de Duitse bond en Denemarken raakte ook Zweden betrokken in de oorlog en zelfs Rusland probeerde invloed op de strijd uit te oefenen, in het voordeel van de Denen. In 1852 werd in Londen het Verdrag van Londen getekend. Holstein bleef onderdeel van de Duitse bond en Sleeswijk mocht door Denemarken niet ingelijfd worden. 

Conflict blijft doorgaan

De Pruisische poging om Sleeswijk en Holstein in te lijven, liepen dus op niets uit en zodoende wonnen de Denen de Eerste Duits-Deense oorlog, mede dankzij de grootmachten die niet wilde dat de Pruisen te machtig zou worden. De oorlog was voorbij, maar het conflict dat aan de oorlog ten grondslag lag, was nog allerminst opgelost en het was een kwestie van tijd voordat er weer een nieuwe oorlog zou uitbreken. Denemarken hield zich niet aan het Verdrag van Londen waardoor in 1864 de Tweede Duits-Deense oorlog uitbrak. Ditmaal trok de Duitse bond, militair vooral vertegenwoordigd door de krachtige legers van Pruisen en de Oostenrijkers, aan het langste eind. De Denen waren niet opgewassen tegen de modern uitgeruste legers. In de buurt van het stadje Dybbøl, waar de Denen tijdens de Eerste Duits-Deense oorlog de Pruisen hadden verslagen, verliep de strijd nu in het voordeel van de Pruisen, die de Denen verpletterend versloegen en de Deense hoofdmacht op de vlucht lieten slaan. Denemarken kreeg geen hulp van grootmacht Engeland, omdat het land het Verdrag van Londen had geschonden. De Denen verloren zo Sleeswijk, Holstein en het kleine hertogdom Lauenburg aan de Duitse bond.

De Tweede Duits-Deense oorlog

Tijdens de Vrede van Wenen werd op 30 oktober 1864 een einde gemaakt aan de Tweede Duits-Deense oorlog. Pruisen, Oostenrijk en Denemarken tekenden een vredesverdrag. Over de Tweede Duits-Deense oorlog is door Denemarken de televisieserie 1864 gemaakt. De serie drukt vooral de tragedie uit, omdat de oorlog in Deense ogen een groot menselijk drama was.