Donar: god van donder en bliksem
Bliksem is een machtig weerverschijnsel, dat soms voor veel problemen kan zorgen. In de oudheid had men geen wetenschappelijke verklaring voor onweer en men schreef onweer toe aan een dondergod. Donar was de Germaanse god van de donder en was een van de belangrijkste goden van het Germaanse pantheon.
In de oudheid had men nog maar weinig kennis van de meteorologie. Weersverschijnselen als hagel, storm en regen werden toegekend aan de grillen van de goden. Volgens de mythologie weerspiegelden zij in veel gevallen hoe de goden zich voelden over het gedrag van de mensen. De Germanen hadden eveneens zo’n dondergod in hun pantheon. Donar was de Germaanse god van de donder en tevens de zoon van de oppergod Wodan.
Donderdag van Donar
Zijn naam verschilde echter per Germaans volk; bij de Germanen die in Noord-Duitsland woonden, heette hij Thunar of Donar, terwijl hij bij de Noren Thor heette. Bij elke Germaanse taal is de donder echt afgeleid van zijn naam. Het Nederlandse ‘donder’ komt dan ook van de naam Donar. De dagen van de week zijn eveneens vernoemd naar de Germaanse goden. Donderdag is dan ook afgeleid van Donar, net zoals woensdag en vrijdag afkomstig zijn van Wodan en Freya.
Verhalen over Donar
De oude Germanen schreven het verschijnsel onweer toe aan de dondergod Donar. Volgens de Germaanse mythologie was hij een machtige god. Hij had volgens veel Germaanse een slecht humeur god en wanneer het onweerde, reed Donar met zijn strijdwagen door de hemel. Als hij dan zijn strijdhamer Mjölnir gooide, kon men donder horen. Met zijn strijdhamer vocht hij ook tegen reuzen. Hoe Donar precies tekeer ging, is echter niet goed bekend. Veel van de verhalen die de Germanen elkaar vertelden, zijn nooit opgeschreven. De weinige geschreven bronnen die zijn overgebleven, zijn vrijwel zeker allemaal het werk van christelijke monniken. Ook afbeeldingen van de Germaanse goden zijn vrijwel allemaal van veel later.
Donar en Mjölnir
Het Germaanse heidendom werd niet beoefend in tempels, maar vooral onder bomen in de open natuur. Speciaal uitgezochte eiken dienden daarbij als plek om Donar te vereren. Toen christelijke missionarissen zoals Bonifatius in de 7e eeuw het christendom verspreidden in Germanië, hakten zij deze bomen vaak om. Donar werd hiermee ook een symbool voor het Germaanse verzet tegen het christendom. Tot in de 11e eeuw droegen heidenen in Scandinavië nog Mjölnirs, amuletten die de hamer van Donar afbeeldden.
Tegenwoordig weten we dat bliksemschichten niet worden gegooid door een dondergod, maar dat ze ontstaan door elektrische lading in onweerswolken. Bliksem zorgt nog regelmatig voor veel overlast door inslagen.
