Eerste reis om de wereld
Spanje 1522- “Op woensdag 28 november 1520 verlieten we de zeestraat en voeren we de Stille Oceaan op, waar we drie maanden en twintig dagen verbleven zonder proviand of andere verversingen aan boord te nemen; we aten slechts verpulverde beschuit vol wormen die stonk naar de urine van de ratten die ervan hadden gevreten”, schreef de italiaan Pigafetta, die mee was op de expeditie naar de Molukken.
In 1494 was het Verdrag van Tordesillas gesloten tussen Spanje en Portugal. De niet-Westerse wereld werd verdeeld in een Spaanse- en een Portugese invloedsfeer. Het westelijk deel van de wereld was aan Spanje toebedeeld en het oostelijk deel aan Portugal. Aan de andere kant van de wereld was de scheidingslijn niet zo duidelijk als in het westen en beide landen aasden op de lucratieve specerijenhandel op de Molukken en claimden dat het gebied binnen hun invloedssfeer lag. Duidelijk was dat Spanje slechts via de westelijke zeeroute de Molukken kon bereiken zonder het verdrag te schenden. Dat was tot op dat moment nog niet gedaan.
Fernão de Magalhães wilde die reis wel ondernemen. De Armada de Moluccas vertrok op 20 september 1519. De vloot bestond uit vijf schepen: de Trinidad, de San Antonio, de Concepción, de Victoria en de Santiago. De reis ging via de Kaapverdische eilanden langs Brazilië. Onderweg werd de vloot geteisterd door muiterijen en stormen. Ondanks enkele tegenslagen vonden ze op 21 oktober 1520 de straat tussen Vuurland en het vaste land van Zuid-Amerika. De straat kreeg later de naam: Straat Magelaen.
De vloot begaf zich op onbekend water. Na de lange reis was de bemanning flink uitgedund doordat ze geteisterd werden door scheurbuik en andere ontberingen. Door het tekort aan bemanning werd de reis vanaf de Filipijnen voortgezet met slechts twee schepen: de Trinidad en de Victoria. De vloot bereikte op 8 november 1521 het Molukse eiland Trinidad. Ze waren op de plaats van bestemming aangekomen. Ze dreven daar handel alvorens ze aan de terugreis begonnen naar Spanje. Maar slechts de zwaar gehavende Victoria bereikte op 6 september 1522 de Spaanse kust met nog maar 18 van de oorspronkelijke 80 bemanningsleden, onder leiding van de Baskische zeeman Juan Sebastián Elcano. Twee dagen later, op 8 september 1522, meldde Elcano zich bij de koning van Spanje: hij was als eerste de wereldbol rondgevaren.
