Eerste uitgave Het Volk
Amsterdam 1900 – Toen de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) in 1897 voor het eerste zetels kreeg in de Tweede Kamer, had de partij een medium nodig om haar boodschap bij de potentiële kiezers te brengen. In 1900 werd dagblad ‘Het Volk’ opgericht om te dienen als partijkrant van de arbeiderspartij.
SDAP: Sociaal-Democratische Arbeiderspartij
In 1894 deed de SDAP haar intrede in de politiek. Tijdens de verkiezingen van 1897 won de partij haar eerste zetels in de Tweede Kamer. Al gauw was er behoefte aan een manier om de boodschap van de partij over te brengen naar het volk. Op 2 april 1900 kwam de eerst editie van dagblad Het Volk uit. De oprichting verliep met steun van de Duitse zusterpartij Sozialistischer Partei Deutschland (SPD). SDAP-voorzitter Pieter Jelles Troelstra trad op als eerste hoofdredacteur. Troelstra stond echter bekend als een opvliegerig type en werd vanwege een conflict na drie jaar uit zijn functie ontheven.
Het Volk tijdens de Tweede Wereldoorlog
De redactie van Het Volk schreef vanuit een socialistisch oogpunt over politieke zaken en er kwamen in het blad regelmatig vakbewegingen en stakingen naar voren. Tijdens de Duitse bezetting in 1940 werd de journalistieke vrijheid in Nederland sterk beperkt en het blad verdween tot het einde van de oorlog. Er werden tijdens de bezetting wel illegale verzetskranten gedrukt, zoals Trouw, maar Het Volk hoorde daar niet bij. Op 5 mei 1945 bracht men het blad opnieuw uit, nu onder de naam Het Vrije Volk.
PvdA en fusie van Het Volk
In 1946 fuseerde de SDAP met de Vrijzinnig Democratische Bond (VDB) en de Christelijk Democratische Unie (CDU) en werd de Partij van de Arbeid (PvdA) gevormd. Als gevolg werd Het Vrije Volk de politieke krant van de PvdA. In 1956 was Het Vrije Volk de grootste krant van Nederland. Als het vierde en laatste kabinet van Willem Drees (PvdA) in 1958 valt vanwege onoplosbare verschillen tussen de Katholieke Volkspartij (KVP) en de PvdA neemt het abonneebestand van Het Vrije Volk snel af. Pogingen om de krant te redden door een ochtenduitgave uit te brengen en de banden met de PvdA door te snijden blijken tevergeefs. Vanaf 1972 verscheen de krant alleen nog als een regionale uitgave in Rotterdam en in 1991 fuseerde het blad met het Rotterdams Nieuwsblad.
Afbeelding:
- Affiche: Leest het dagblad Het Volk: Albert Hahn (1877 - 1918) [Public domain], via Wikimedia Commons