Ewald-Heinrich von Kleist en de aanslag op Hitler

Ja dat moet je doen. Wie op zo’n moment verzaakt kan daarna nooit meer gelukkig leven

Dit antwoord kreeg de 22-jarige Ewald-Heinrich von Kleist toen hij zijn vader raad vroeg over het al dan niet meewerken aan een moordaanslag op Adolf Hitler. Op vrijdag 8 maart 2013 is Von Kleist overleden. Hij was de laatste overlevende van de groep officieren die in 1944 ‘Operatie Walküre’ op touw zette en er bijna in slaagde Hitler van zijn leven te beroven.

Ewald-Heinrich von Kleist werd geboren op 10 juli 1922 in Schmenzin, gelegen in het huidige Polen. Hij was afkomstig uit een geslacht van Pruisische landeigenaren. Zijn vader, Ewald von Kleist, was een fanatieke tegenstander van Adolf Hitler en bracht Ewald-Heinrich al op jonge leeftijd antinazistische sentimenten bij. Toch trad Von Kleist, vermoedelijk uit vaderlandsliefde, op 18-jarige leeftijd als infanteriesoldaat in dienst van de Deutsche Wehrmacht. Hij werd vervolgens officier onder kolonel Claus von Stauffenberg, die begin jaren ’40 al speelde met de gedachte Hitler uit de weg te ruimen.

Ideeën voor een aanslag op Hitler

Nog vóór 1944 beraamden Kleist en Von Stauffenberg een aanslag op Hitler. Von Kleist zou een nieuw uniform aan de Führer moeten tonen om vervolgens het bomvest dat hij daaronder droeg te laten ontploffen. Dit ietwat onbezonnen plan werd echter, om onbekende redenen, nooit uitgevoerd. In januari 1944 werkte Von Kleist vrijwillig mee aan de voorbereidingen voor een serieuze staatsgreep. Met zijn vaders goedkeuring verving hij de gewonde Axel Freiherr von dem Bussche-Streithorst als één van de uitvoerders van de aanslag die op 20 juli 1944 werd gepleegd. In eerste instantie was Von Kleist degene die een koffer met explosieven zou plaatsen in Hitler’s hoofdkwartier Wolfsschanze, bij Rastenburg in Oost-Pruisen. Uiteindelijk nam het brein achter ‘Operatie Walküre’, Von Stauffenberg, deze taak echter zelf op zich. De bom ontplofte, maar Hitler overleefde de aanslag.

Von Kleist na de oorlog

Van Stauffenberg en vier andere samenzweerders, Friedrich Olbricht, Ludwig Beck, Werner von Haeften en Albrecht Mertz von Quirnheim, werden op 21 juli opgepakt en geëxecuteerd. Von Kleist kwam om onduidelijke redenen ‘slechts’ in het Ravensbrück concentratiekamp terecht, waaruit hij in december 1944 bovendien werd vrijgelaten. Na de oorlog vestigde Von Kleist zich in München, waar hij een uitgeverij begon. In 1962 richtte hij de Munich Conference on Security Policy op. Zijn vrouw, Gundela von Kleist, heeft bekend gemaakt dat Von Kleist op 90-jarige leeftijd is overleden in hun woning te München.