Geschiedenis van de teddybeer

Knuffelberen zijn misschien wel hét stereotype als het om knuffelbeesten gaat. De populaire knuffelbeesten kennen een bijzondere geschiedenis, die begint bij de vakantie van de Amerikaanse president Theodore Roosevelt. Hij weigerde in 1902 tijdens de jacht een beer dood te schieten.

Het begin van knuffeldieren is terug te voeren op een klein Duits bedrijfje, Steiff. Margarete Steiff, geboren in 1847, werkte na haar opleiding tot naaister samen met haar twee oudere zussen als kleermaakster. Nadat beide zussen in 1870 verhuisden ging Margarete alleen verder met het fabriekje. Ze bouwde het snel uit tot een succesvolle onderneming. In 1879 naaide Margarete een klein stoffen olifantje als speldenkussen, volgens het patroon uit een modetijdschrift. Het stoffen dier bleek ook als kinderspeeltijd populair te zijn en het knuffeldier werd een groot succes.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

De eerste knuffelberen uit Duitsland

Het succes van het olifantje kreeg snel navolging van allerlei andere dieren, maar de beer werd pas in 1902 in het assortiment opgenomen. Richard Steiffe, een neef van Margarete, was dat jaar in dienst getreden van het bedrijf en ontwierp een pluche beer met beweegbare armen en benen. Eerder waren er al knuffels van beren die op een natuurlijke wijze op vier poten stonden, maar deze nieuwe knuffelberen kregen door hun rechtopstaande houding een vriendelijkere uitstraling.  Margarete was sceptisch, maar op een speelgoedbeurs in Leipzig was de nieuwe beer een groot succes. Een Amerikaanse klant bestelde er 3000.

Theodore Roosevelt op jacht

Vrijwel tegelijkertijd met de beer van Steiff deed zich een ontwikkeling voor in Amerika naar aanleiding van de vakantie van president Theodore Roosevelt. De Amerikaanse president Roosevelt was in de zomer van 1902 wekenlang bezig geweest met het oplossen van een mijnwerkersstaking, waardoor hij in het najaar besloot zichzelf te belonen met een vakantie. Hij accepteerde een uitnodiging van de gouverneur van Mississippi, Andrew Longino, om in November op jacht te gaan. Longino en Roosevelt gingen onder leiding van een gids, voormalig slaaf Holt Collier, op jacht met paarden en vijftig jachthonden. De tweede dag van de reis vonden de honden het spoor van een beer. De oude, verzwakte beer werd in het nauw gedreven en doodde een aantal honden voordat Collier, die wachtte op Roosevelt, besloot de beer te slaan en vast te binden aan een boom. De president mocht het fatale schot lossen, maar weigerde dat omdat hij vond dat het niet sportief was de beer te doden terwijl hij was vastgebonden. Collier doodde de beer uiteindelijk zelf met zijn mes.

Cartoons van Clifford Berryman

Politiek cartoonist Clifford Berryman las de berichten over de daad van Roosevelt in de kranten en besloot er een grappige cartoon bij te maken. Hij beeldde de president af die weigerde een heel jong beertje neer te schieten die door Longino werd vastgehouden. De cartoon verscheen op 17 november 1902 in de Washington Post. Rose Michtom zag deze prent en dit was de inspiratie voor een pluche beer. Zij en haar echtgenoot introduceerden deze ‘Teddy Bear’ vervolgens in hun snoepwinkel in Brooklyn. Roosevelt gaf persoonlijk toestemming voor het gebruik van de naam en de Michtom’s richtten door het enorme succes de Ideal Toy Company op. De knuffelbeer deed in 1902 zijn intrede in zowel Europa als de VS, maar de naam kwam voort uit de vakantie van Theodore Roosevelt.

Hoewel Roosevelt dus zijn goedkeuring gaf en daarmee zijn naam aan de knuffelbeer verbond, had hijzelf een hartgrondige hekel aan de bijnaam Teddy. Waar men wellicht zou verwachten dat intimi de naam Theodore af zouden korten tot Teddy, vermeden zij dat juist. 

De exacte datum van de introductie van de beer van Steiff in Duitsland is niet bekend, dus welke beer daadwerkelijk het eerste was is onduidelijk.