Geschiedenis van de Wereldbank
Jim Yong Kim is aangesteld als nieuwe president van de Wereldbank. Tot op heden was de directeur altijd een Amerikaan, wat tot kritiek leidde bij landen als Brazilië, India en China. De benoeming van de Koreaan Jim Yong Kim lijkt dus een handreiking aan deze landen en aan China in het bijzonder. Sinds de oprichting van 1944 is er nu voor het eerst geen Amerikaanse president.
In 1944 hielden de geallieerden de Bretton Woods Conferentie. Tijdens deze conferentie, die duurde van 1 tot 22 juli, bereikten 44 landen samen een akkoord over de inrichting van de internationale economie. Er werden regels opgesteld voor commerciële en financiële relaties wereldwijd, het zogenaamde Bretton Woods Systeem. Naar aanleiding van de conferentie richtte men de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) op.
Ontwikkelingshulp
Beide organisaties kregen hun hoofdkantoor in Washington. De Wereldbank heeft tot doel leningen te verstrekken aan ontwikkelingslanden om armoede te bestrijden. Met behulp van financiële steun probeert de organisatie onder meer structurele hervorming op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur en milieubeleid teweeg te brengen. Wel staan er voor het ontvangen van hulp strenge eisen tegenover, waaronder anti-corruptie maatregelen en verregaande privatisering van overheidsdiensten. Vooral vanwege dit laatste, zien sommige critici de organisatie als onderdeel van een neoliberale agenda.
Na-oorlogse hulp
In de eerste jaren na de oprichting leende de Wereldbank nog maar weinig geld uit. Men was erg conservatief op financieel terrein en een land moest eerst nauwkeurig geanalyseerd worden, alvorens een lening te verkrijgen. Frankrijk was het eerste land dat hulp kreeg, omdat het land zwaar getroffen was door de Tweede Wereldoorlog. Een lening voor Polen en Chili werd afgewezen. Naast de standaardeisen, moesten de Fransen ook communistische elementen uit de regering verwijderen. De organisatie stond dus niet los van de zich ontluikende Koude Oorlog en de Amerikaanse strijd tegen het communisme.
Marshallplan
Tegelijkertijd met de leningen van de Wereldbank, kregen veel Europese landen steun van het Amerikaanse Marshallplan, waardoor de focus van de Wereldbank verschoof naar de niet-Europese samenlevingen van de Derde Wereld. De Wereldbank verschafte voornamelijk hulp als de projecten, zoals de aanbouw van een haven of een energiecentrale, geld zouden opleveren om de lening weer te kunnen terugbetalen.
Derde Wereld landen
Vanaf 1968 richtte de Wereldbank zich meer op de behoeftes van de arme bewoners van Derde Wereld landen. Het aantal verstrekte leningen steeg fors. Deze verandering had ook te maken met de aanstelling van de nieuwe president Robert McNamara in 1968. Zijn aandachtspunten waren de opbouw van scholen, het bestrijden van analfabetisme, agrarische hervormingen en de oprichting van ziekenhuizen.
Schulden
De Wereldbank kreeg een nieuw systeem, waardoor er veel sneller informatie over potentiële leners vergaard kon worden en een land dus sneller een lening kon ontvangen. Een keerzijde van de leningen was dat de schuld van Derde Wereld landen enorm groeide. Jaarlijks steeg de schuld van arme landen met zo’n 20 procent tussen 1976 en 1980. In de jaren ‘80 en ‘90 kwam er daardoor steeds meer kritiek op het functioneren van de Wereldbank. Door milieuorganisaties en Non-Gouvernementele Organisaties leningen te verstrekken probeerde de Wereldbank een deel van de kritiek te sussen.
Dominantie Amerika
Ook kwam er kritiek van niet-westerse landen op de dominantie van Amerika binnen de Wereldbank. Vooral landen als Brazilië, India en China – allen opkomende economieën - eisten meer invloed binnen de organisatie. De aanstelling van Jim Yong Kim lijkt in dat opzicht een gevolg van deze kritiek, en een eerste stap in de internationalisering van het bestuur. Net als alle voorgaande kandidaten, werd Kim echter wel voorgedragen door de Amerikaanse president Barack Obama.
