Geschiedenis van de zorghulpmiddelen

Het is iedereen wel eens overkomen: een tijdje moeten verplaatsen ter kruk of rolstoel. Medische problemen zijn er simpelweg al sinds er mensen zijn. Gelukkig zijn er inmiddels tal van hulpstukken om het ons wat makkelijker te maken, wanneer ons lichaam wat meer rust behoeft.

De wandelstok

Over zorghulpmiddelen is op Wikipedia maar weinig te vinden, maar onze geschiedenis kent er een rijk verhaal mee. Neem de wandelstok, waarbij de origine ligt bij het verdwijnen van het zwaard. Dit gebeurde rond de 17e en 18e eeuw. Het vormde een belangrijk onderdeel van de kleding van een man. Waar voorheen ter verdediging en decoratie een zwaard werd gedragen, nam de stok deze functie over. Het was daarbij een teken van hoge klasse. Om te voorkomen dat men de stok zou verliezen, werd het net zoals het vroegere zwaard vast gemaakt aan een draagriem. Het groeide hiermee uit tot een voorwerp dat zeker niet alleen voor praktische redenen werd gebruikt, maar vooral als accessoire. Ook voor vrouwen met status was het heel gebruikelijk om een stok in hun bezit te hebben. Wanneer de stok wel gebruikt werd als medisch hulpmiddel, was het gebruikelijk deze aan de gezonde kant van het lichaam te gebruiken.

Medische doorbraken door oorlog

In de 17e en 18e eeuw vonden er nog veel meer doorbraken plaats op medisch vlak, onder andere tijdens de Amerikaanse burgeroorlog. Vroeger werd er bij verwonde ledematen gebruik gemaakt van wond verschonende ratten of maden, maar tijdens oorlogen zou dit teveel tijd vragen. Daarom werd er gekozen voor het simpelweg afhakken van de gewonde arm of been. Het zorgde voor een medische doorbraak. Het moest tijdens de oorlog namelijk zo veel gebeuren, dat er al vlug een stuk meer over amputaties bekend werd. Het zorgde ervoor dat 75% van de gewonden een amputatie overleefden, wat een aanzienlijke verbetering was. Het gevolg van deze doorbraak was een aanzienlijk groeiende markt betreffende prothesen. Gewonden en oorlogsslachtoffers konden hierdoor mobiel blijven.

Prothesen

Ondanks dat de oorlogen in de 18e en 19e eeuw een doorbraak voor het gebruik van prothesen betekende, is het fenomeen van een beenprothese iets wat ver doorloopt in de geschiedenis. Tussen de 3500 en 1800 voor Christus werd er zelfs al door een Indische dichter beschreven hoe koningin Vishpla haar been verloor tijdens een strijd. Ze verving hem met een ijzeren prothese. Ook zijn er in tombes koperen prothesen gevonden. En iedereen kent de plaatjes van zeebonken en piraten met een houten been.

Huidige zorghulpstukken

Tegenwoordig bestaan er tal van hulpstukken op ergonomisch en zorg gebied, bedoeld voor mensen die slecht ter been zijn of door andere factoren zijn beperkt in hun mobiliteit. Prothesen zijn er inmiddels in verschillende soorten, waaronder voor sportactiviteiten. Maar naast de mobiliteit, zijn dagelijkse en verzorgingszaken vaak ook lastig om uit te voeren tijdens medisch ongemak. Hier besten niet alleen medische instanties aandacht aan; ook particuliere instellingen bieden hier tegenwoordig markt voor. Een voorbeeld hiervan is Monozorg: een groeiende online leverancier van zorghulpmiddelen. De huidige zorghulpmiddelen maken het dagelijks leven dragelijker voor mensen met een lichamelijke last.