Geen afbeelding beschikbaar

Geschiedenis van Kosovo vanaf de 19e eeuw tot nu

Oud-premier Haradinaj is opnieuw vrijgesproken van oorlogsmisdaden in Den Haag. De rechters van het Joegoslavië-tribunaal menen dat het niet bewezen is dat Haradinaj zich schuldig heeft gemaakt aan moord en martelingen van Serviërs tijdens de Kosovo-oorlog in 1998. Kosovo is van oudsher een gebied waar spanningen tussen Serviërs en Albanezen zijn.


Kosovo is een gebied in de Balkan waar door de hele geschiedenis zowel Serviërs als Albanezen woonden. Het gebied behoorde eeuwenlang tot het Ottomaanse Rijk. Onder de heerschappij van de Ottomanen (1389-1912) hadden de Albanezen een bevoorrechte positie. Zij waren oorspronkelijk Katholiek en hadden er minder moeite mee om zich tot de Islam te laten bekeren dan de Orthodox-christelijke Serviërs. Moslims kregen van de Ottomanen betere banen dan niet-moslims.


Ottomaans gebied


In 1804 kwamen de Serviërs in opstand tegen de Ottomaanse overheersers. Er volgden meer opstanden en in 1834 werd Servië onafhankelijk. Er bestond echter constante dreiging dat grotere rijken, zoals de Habsburgers, de Ottomanen en de Russen, het gebied onder controle zouden krijgen. Kosovo bleef in deze tijd in handen van de Ottomaanse Turken, maar er woonde een grote Servische minderheid in het gebied. In 1877 begonnen de Serviërs een offensief tegen de Moslims. Deze Islamitische minderheid die nog in verschillende delen van Servië woonde, vluchtte voornamelijk naar Kosovo. Hierop bezetten de Serviërs grote delen van Kosovo. Dit was mogelijk omdat het Ottomaanse Rijk definitief in verval was geraakt.


Servische expansiedrift


De inwoners van Albanië, die eerst weinig problemen met de Ottomaanse overheid hadden, hadden inmiddels ook een groeiende wens om zelfstandig te worden en wilden Kosovo inlijven. De Serviërs waren hiertegen, want ze zagen een verenigd Albanië als een grotere dreiging dan het vervallen Ottomaanse Rijk. De Serviërs vielen zodoende Kosovo binnen en in 1912 werden de Turken definitief verdreven. Kosovo was Servisch gebied geworden. De Servische nationalisten wilden hun gebied nog verder uitbreiden en in 1914 schoot een Servische nationalist de Oostenrijkse Franz Ferdinand dood. De Eerste Wereldoorlog brak uit. Na deze oorlog ontstond het Koninkrijk Joegoslavië, gedomineerd door de Serviërs.De Albanese Moslims werden van oudsher gezien als helpers van de Turken en werden onderdrukt. Joegoslavië was geen stabiel land, want er leefden meer minderheden in Joegoslavië, zoals de Bosniërs, die het niet eens waren met de Servische dominantie.


Tito


Na de Tweede Wereldoorlog kwam de communistische Josip Broz Tito(1892-1980) aan de macht in Joegoslavië. Eerst leidde dit tot nieuwe vervolgingen van Albanezen, maar omdat Tito van Joegoslavië een stabiele staat wilde maken, gaf hij Kosovo in 1974 enige autonomie. De Albanezen waren uitgegroeid tot een meerderheid in Kosovo en zochten steeds meer toenadering tot Albanië. Tito tolereerde dit, omdat het communistische Albanië een bondgenoot was. Na jarenlang onderdrukt te zijn kon de Albanese bevolking in Kosovo in relatieve vrijheid leven.


Joegoslavische oorlog


In 1980 overleed Tito en kwam er een einde aan de rust. De  Albanezen in Kosovo waren er steeds openlijker van overtuigd dat ze bij Albanië wilden horen en kwamen in opstand tegen het Joegoslavische regime, waarin de Serviërs nog steeds dominant waren. De Serviërs onderdrukten de nationalistische Albanezen en in 1989 voerde Kosovo onder druk van de Servische leider Slobodan Milosevic (1941-2006) grondwetswijzigingen door, waardoor Kosovo haar autonomie weer kwijt raakte. De Serviërs probeerden in de periode daarna vrijwel alle Albanese invloeden in Kosovo teniet te doen. De Albanezen in Kosovo kozen voor vreedzaam verzet. In de Joegoslavische oorlog, waarin de Serviërs onder andere met de Bosniërs in conflict waren, was het in Kosovo relatief rustig. Toen deze oorlog echter formeel was beëindigd was er niets aan de situatie in Kosovo veranderd en was de situatie voor de Albanezen in Kosovo niet verbeterd.


Kosovo-oorlog


Dit leidde er toe dat ‘het Bevrijdingsleger van Kosovo’, UCK, zich met geweld ging verzetten tegen Milosevic.  In 1998 begon de Kosovo-oorlog (1998-1999).  Milosevic probeerde de Albanese invloed en de UCK geheel uit te bannen. De internationale gemeenschap kwam hier tegen in opstand en onder dreiging van de NAVO gaf Milosevic zich over. De internationale vredesmacht die in 1999 naar Kosovo werd gestuurd om de rust te handhaven, is er nog steeds. Kosovo heeft zich inmiddels onafhankelijk van Servië verklaard en het merendeel van de internationale gemeenschap erkent deze onafhankelijkheid. De ex-premier van Kosovo, Haradinaj, was een belangrijke verzetsleider tegen de Serviërs. Hij  is nog steeds een populair politicus in Kosovo.

Landen: 

Tijdperken: 

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.