Geschiedenis van vluchtelingen en asielzoekers in Nederland

Het vakantiepark Duinrell in Wassenaar gaat tijdelijk asielzoekers opvangen. Dat is het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (CAO) overeengekomen met de gemeente Wassenaar. Vanaf 15 november zullen de asielzoekers welkom zijn. Nederland kent een lange relatie met vluchtelingen die hier een nieuw bestaan komen opbouwen.

Tachtigjarige Oorlog

De eerste keer dat Nederland te maken kreeg met een grote stroom vluchtelingen was tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). In 1585 viel de handelsstad Antwerpen in Spaanse handen. De Spanjaarden stonden alleen het katholicisme toe en veel protestante kooplieden en intellectuelen verlieten de stad. Tevens hadden de Spanjaarden alle toevoerwegen naar Antwerpen afgesloten waardoor het drijven van handel nagenoeg onmogelijk was. Veel Vlamingen trokken naar Holland en namen hun kennis en kapitaal mee. Dit heeft een grote bijdrage geleverd aan de economische welvaart van de Republiek in de Gouden Eeuw. In de 17e eeuw kwamen ook veel Portugese Joden en Franse hugenoten naar Nederland, omdat ze in hun thuisland vervolgd werden voor hun protestantse geloof.

Eerste Vreemdelingenwet

Door de politieke en economische onrust van de jaren ’40 van de 19e eeuw besloot de Nederlandse regering dat er regels moesten komen wat betreft vluchtelingen. Met de Vreemdelingenwet van 1849 kon de Nederlandse overheid vluchtelingen die het land in wilden, maar niet beschikten over papieren en financiële middelen, weigeren of het land uit zetten. In de praktijk gebeurde dit echter weinig omdat er geen opsporingsapparaat bestond.

Leestips-Boek

Tussenland

€ 7.95

Eerste Wereldoorlog

Toen de Eerste Wereldoorlog in juli 1914 uitbrak, verklaarde België en Nederland zich neutraal. De Duitsers vielen België op 4 augustus 1914 binnen, om zo via België naar Frankrijk te trekken. Direct na de inval kwam er een enorme vluchtelingenstroom op gang. Uiteindelijk vluchtten meer dan een miljoen Belgen door het oorlogsgeweld naar Nederland. De Nederlandse regering zette bewaakte opvangkampen op. De meeste vluchtelingen keerden uiteindelijk terug naar België.

Tweede Wereldoorlog

In 1933 kwam Adolf Hitler aan de macht in Duitsland en werd de situatie voor de Joden in het land steeds slechter. Vanaf 1934 vertrokken dan ook veel Joodse Duitsers naar Nederland zoals Anne Frank. De Nederlandse overheid wilde deze ontwikkeling tegengaan en besloot vanaf 1938 zelfs helemaal geen vluchtelingen meer toe te laten. In 1939 gaf de Nederlandse regering opdracht tot de bouw van een groot vluchtelingenkamp, waarna in oktober van dat jaar de eerste vluchtelingen hun intrek namen in kamp Westerbork. In juli 1942 nam de Duitse bezetter het kamp over en doopte het om tot een doorgangskamp, vanwaar de vooral Joodse gevangen gedeporteerd werden naar vernietigingskampen in andere delen van Europa.

Vluchtelingenverdrag

In 1949 erkende Nederland haar voormalige kolonie Nederlands-Indië als een onafhankelijk land. Er kwamen vervolgens 300.000 Indonesiërs naar Nederland. In de jaren ’60 had Nederland een tekort aan arbeiders en kwamen ook Italianen, Spanjaarden, Turken en Marokkanen naar het land om te werken. Op 28 juli 1951 ondertekende Nederland daarom samen met meer dan honderd andere landen het Internationaal Verdrag betreffende de Status van Vluchtelingen. Dit verdrag werd opgesteld tijdens een door de VN opgezette conventie in Genève. In het verdrag werd vastgesteld of iemand wel of niet gedefinieerd kon worden als een vluchteling en dat elk land vervolgens verplicht was asiel te verlenen aan een dergelijk persoon.

Opvang asielzoekers

Aanvankelijk werden asielzoekers opgevangen door vrijwillige organisaties. In 1979 werden deze organisaties door de Nederlandse overheid samengevoegd tot de Landelijke vereniging Vluchtelingenwerk Nederland. In 1987 trad de Regeling Opvang Asielzoekers in werking, waarin besloten werd aparte asielzoekerscentra op te richten waar de vluchtelingen in terecht konden. Deze centra vallen sinds 1994 onder het bestuur van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers. Sinds 2002 zijn er strengere regels voor het verkrijgen van permanent asiel. Duinrell wordt nu ingezet als tijdelijke vluchtelingenopvang, omdat er een tekort is aan opvangplaatsen. Dit tekort wordt veroorzaakt doordat er op dit moment veel vluchtelingen uit Syrië komen.