‘Goede daden’ van Benito Mussolini (1922-1945)

Voormalig Italiaans premier Silvio Berlusconi nam het in een gewaagde toespraak op de Auschwitzherdenkingsdag op 27 januari 2013 op voor de fascistische leider Benito Mussolini, die met onderdrukking en propaganda de macht in Italië had van 1922 tot zijn dood in 1945. Op de anti-joodse rassenwetten die Mussolini invoerde na, heeft hij volgens Berlusconi ‘ook veel goeds gedaan voor Italië’.

Berlusconi zei dat ‘het moeilijk is je in te leven in de beslissingen van vroeger’ en hij gaf aan te begrijpen waarom Mussolini destijds de kant van Adolf Hitler koos. Volgens hem heeft ‘de fascistische leider gedacht dat de macht van de Duitsers teveel zou groeien en dat Duitsland dan Italië zou bezetten’. Door geen verzet te tonen, maar door zich aan te sluiten bij nazi-Duitsland zou Mussolini een Duitse overheersing hebben voorkomen. “Het opsporen en laten executeren van joden was onderdeel van deze alliantie, en de slechtste daad van Mussolini als leider, die het op zoveel andere manieren wel goed gedaan heeft”, aldus Berlusconi.

Italiaanse spoorwegen

Een van die ‘goede daden’ die met Mussolini in verband gebracht werd, is de verbetering van de Italiaanse spoorwegen. Destijds werd in de fascistische propaganda van Mussolini naar buiten gebracht dat dit door het doortastende beleid van Mussolini tot stand kwam. Later werd bekend dat de verbeteringen al voor de machtsperiode van de leider doorgevoerd waren en dus niet aan zijn bewind te danken zijn geweest.

Graanproductie onder Mussolini

Een andere ‘goede daad’ van Mussolini zou de onafhankelijkheid van Italië zijn op het gebied van de graanproductie. Hoewel importeren goedkoper was, wilde Mussolini op het gebied van graan niet afhankelijk zijn van andere landen. Door allerlei maatregelen, die vaak met veel bombarie en machtsvertoon werden aangekondigd, wilde Mussolini de economische situatie van Italië verbeteren. Ook dit beleid bleek een ‘wassen neus’, aangezien de import van de benodigde kunstmest veel duurder was dan de graanimport. Veel kleine boeren werden hier de dupe van. Dat de economie niet instortte is vooral te danken aan het feit dat de maatregelen van Mussolini vaak niet helemaal doorgevoerd werden, maar beperkt bleven tot propagandistische uitingen.

Beleid Mussolini van 1922 tot 1945

Veel Italianen verdedigden Mussolini en zijn ‘goede daden’ in de periode 1922-1945. Tot 2000 werd er in menig Italiaanse kiosk nog volop propagandamateriaal van de fascistische leider verkocht. Toch lijkt ook de perceptie van veel Italianen gedraaid te zijn, zo blijkt uit vele verontwaardigde reacties over de opmerkingen van Berlusconi. Veel Italianen vinden het smakeloos dat Berlusconi –overigens ongenodigd- verscheen op een herdenking van de Holocaust en juist daar zijn gewaagde uitspraken deed.