Gouden Olympische Winterspelen in Sapporo
De Olympische Winterspelen hebben Nederland al een grote hoeveelheid (gouden) medailles opgeleverd. In 1972 was Ard Schenk in Sapporo de grote sportieve held. Maar hij niet de enige. Het Nederlands Olympische team sleept in totaal 9 medailles in de wacht in Japan.
Olympische kleding
Voorafgaand aan de Spelen van 1972 vindt er druk overleg plaats over het kledingpakket voor de Olympische sporters. Ten opzichte van het tenue voor Grenoble 1968 is nog wel wat verbetering mogelijk. De Nederlandse schaatsers tonen zich daarbij modebewust. ‘De dames zijn niet erg geporteerd voor het mantelpakje van Grenoble. (…) De regenjas van Grenoble (kwetsbaar beige) werd niet zo’n succes genoemd.’ De vrouwelijke sporters spreken zich uit voor een modieuze handtas, ‘iets groter dan de vorige keer, die kort en lang kan worden gedragen’. Schaatscoach Leen Pfrommer verwoordt de kritiek op de militaire kleur van de parka (capuchonjas). Volgens hem wordt “het ding” na Sapporo nooit meer gedragen, omdat de kleur zijn schaatsers niet aanstaat.
Daarnaast is er – net als nu – aandacht voor de meer sportieve aspecten van de schaatspakken. Die moeten zo glad en aerodynamisch mogelijk zijn, want ‘ze boden de vorige keer nog teveel weerstand.’ Alle opmerkingen van de Nederlandse equipe worden doorgegeven aan de ontwerpen en fabrikant van de Olympische kleding.
Rapportage
Jan Cottaar, sportjournalist en directeur van het Nederlands Olympisch Comité, reist in 1972 als teammanager mee met de Olympische ploeg naar Sapporo. Na afloop van de Spelen stelt hij het ‘Rapport Sapporo 1972’ op.
‘geen ellenlange verhalen’
Cottaar is blij als er op 4 februari eindelijk gesport kan worden. De Nederlanders zijn dan al ruim een week in Sapporo. ‘De wedstrijden zijn begonnen, gelukkig. De wat landerige stemming verdwijnt uit de ploeg.’ Net als nu in Sotsji beginnen de schaatswedstrijden meteen op de eerste dag met de 5.000 meter voor heren. Cottaar maakt weinig woorden vuil aan de eerste gouden plak voor Ard Schenk. ‘Over de geleverde prestaties geen ellenlange verhalen. Ard Schenk opende de rij grandioos door in de eerste de beste rit een 5000 metertijd op het ijs te leggen, die door niemand op geen stukken na meer bleek te benaderen.’
Na het glorieuze optreden van Ard Schenk op de 1.500 meter (‘groot machtsvertoon’) is Cottaar over de prestatie op de 10 kilometer wel wat meer uitgesproken. ‘Geweldige dag voor Ard Schenk. Driemaal goud op een en dezelfde Spelen, nu op de 10.000 meter. In Nederland wordt hij daarin alleen overtroffen door Fanny Blankers die in Londen, inclusief de estafette, vier maal goud won.’ En Kees Verkerk maakt het feest compleet door op de 10 kilometer beslag te leggen op de 2e plaats.
Het programma voor het herenschaatsteam zit er dan op. Tijd voor ontspanning. ‘De herenploeg heeft er, gewapend met de vijf flessen champagne en nog iets anders in een andere fles, een ontspannen vrije avond van gemaakt.’
Vrouwenploeg
En dan is de vrouwenploeg aan de beurt. Ook daar liegen de prestaties er niet om. De 1.500 meter levert een zilveren en een bronzen medaille op, en op de 1.000 meter behaalt Atje Keulen-Deelstra een 2e plaats. Maar het beste moet dan nog komen. ‘Groter feest in het Olympisch stadion. Stien Baas schaatst op een meer dan indrukwekkende manier in Olympische recordtijd naar de gouden medaille op de 3000 meter. Zij rijdt als laatste Nederlandse en verdringt Atje Keulen, die lange tijd tweede was achter de weer opvallend sterke Diane Hollum, van deze plaats.’
Groot succes
Al met al zijn de Olympische Winterspelen in Sapporo voor Nederland een groot succes. De medailleoogst (4x goud, 3x zilver en 2x brons) is even groot als 4 jaar eerder in Grenoble, ‘maar deze waren mooier van kleur’, besluit Cottaar.
Nationaal Archief
2.19.124 – archief van het Nederlands Olympisch Comité (NOC), 1912-1993, inv.nrs. 891-892 en 912 Bekijk een selectie van de foto’s uit de collectie van het Nationaal Archief van de Nederlandse schaatsprestaties in Sapporo 1972.
Bibliotheek
Jan Cottaar, Gouden boek Nederlandsch Olympisch Comité (Den Haag 1962). Signatuur 156 A 8
Flickr
Op de website Flickr the Commons is een selectie van foto's van Olympische Winterspelen uit het verleden uit de collectie van het Nationaal Archief te bekijken.
