Het dopingschandaal in de DDR
Het Wereldantidopingagentschap (WADA) concludeerde deze week dat op medeweten van de Russische staat op grote schaal dopinggebruik getolereerd wordt en dat er georganiseerd bedrog plaatsvindt. 'Sovjet-tijd leeft voort in atletiek', kopt De Volkskrant. In de DDR was er sprake van een 'staatsdopingsysteem'.
Het sportsucces van de DDR
In de jaren ’70 en ’80 maakt de Duitse Democratische Republiek behoorlijke indruk op sportief gebied. Hoewel de sociaaleconomische situatie in het land nogal te wensen over liet, blonk Oost-Duitsland uit in de internationale sportarena. Zo werden tussen 1972 en 1988 maar liefst 384 olympische medailles in de wacht gesleept, een ongekende prestatie waarmee de DDR zich in het rijtje van grootmachten zoals de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie schaarde.
Een geheim dopingprogramma
Twee jaar na de val van de Berlijnse Muur kwam de waarheid die schuilging achter de opmerkelijke sportprestaties aan het licht. In september 1991 publiceerde microbioloog Werner Franke samen met zijn vrouw Doping: Von der Forschung zum Betrug. Uit Stasi-archieven die zij hadden bestudeerd, bleek dat in de voorafgaande twintig jaar zo’n 10.000 Oost-Duitse atleten hadden deelgenomen aan een geheim dopingprogramma. Dit dopingbeleid was geïnitieerd door de overheid en de Stasi had opgetreden als waakhond.
Ongemerkt dopinggebruik
De sporters kregen, vaak zonder het zelf in de gaten te hebben, stelselmatig aanzienlijke hoeveelheden hormoonpreparaten toegediend, waaronder de anabole steroïde ‘Oral Turinabol’. Onder hen waren veel minderjarigen. Zo’n tien procent van de atleten hield uiteindelijk ernstige gezondheidsproblemen over aan het anabolengebruik, variërend van kanker tot psychische aandoeningen. Vrouwelijke atleten kregen door de toegediende hormonen zoveel mannelijke eigenschappen, dat een aantal van hen uiteindelijk besloot een transformatie te ondergaan, waaronder Heidi Krieger (zie foto).
Hulp voor dopingslachtoffers
Nadat Franke het schandaal aan het licht had gebracht, werden tijdens de DDR-dopingprocessen in de jaren ’90 veel sportartsen, -trainers en –functionarissen schuldig bevonden aan het toebrengen van onherstelbaar lichamelijk letsel aan Duitse sporters. Ter compensatie zette de Duitse regering in 2002 een humanitair hulpfonds van 2 miljoen euro op, ten behoeve van de ‘dopingslachtoffers’.
Afbeeldingen:
- Bundesarchiv, Bild via
Bronnen
De Volkskrant (10 november 2015) Mark van Driel, 'Soviet-tijd leeft voort in atletiek' (Ten eerste, p 3)
www.nrc.nl 'Opschudding over dopinggebruik Russische sporters. Hoe groot is dit?'
www.volkskrant.nl 'FIFA gaat WADA-rapport over Russische dopingcultuur 'zorgvuldig' bestuderen'
www.trouw.nl 'Doping in de DDR: schade is groter dan afrekening kan zijn'
www.theguardian.com 'Fifa’s ethics committee to examine Wada report and Vitaly Mutko’s role'
en.wikipedia.org, 'Doping in East Germany'
Afbeelding
Wikimedia Commons, 'München, XX. Olympiade, Eröffnungsfeier, DDR-Mannschaft 'Gahlbeck, Friedrich, German Federal Archives, Allgemeiner Deutscher Nachrichtendienst - Zentralbild (Bild 183)