Het juli-ultimatum: meewerken of oorlog!
De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog is bij veel mensen bekend: de moord op de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand. Minder bekend is het Juli-ultimatum, dat Oostenrijk na de moord naar Servië verzond, of in ieder geval de precieze inhoud daarvan. Wat stond er in dat ultimatum en hoe werd het ultimatum in Servië ontvangen?
Een kleine maand voordat het Juli-ultimatum werd verzonden, was troonopvolger Franz Ferdinand van Oostenrijk neergeschoten door de negentienjarige Gavrilo Princip. In een reactie op de moord verzond het Oostenrijks-Hongaarse hof een ultimatum aan Servië.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
Het Juli-ultimatum
Het Juli-ultimatum bestond uit tien punten. Het waren behoorlijk ingrijpende maatregelen waarmee alle denkbare soorten tegenstand in Servië tegen de Oostenrijkse monarchie onderdrukt, verboden en vervolgd zouden worden. Punt zes schreef voor dat al deze maatregelen uitgevoerd moesten worden met behulp Oostenrijk-Hongaars gedelegeerde organen. Oftewel, Servië moest Oostenrijkse politiefunctionarissen en ander personeel toestaan op haar grondgebied. Dit werd natuurlijk gezien als een onacceptabele inbreuk op de Servische soevereiniteit. Diplomatieke relaties werden daarop ontbonden.
Bijna geaccepteerd
Het Juli-ultimatum was nooit bedoeld om geaccepteerd te worden. Het was alleen opgesteld door Oostenrijk-Hongarije om een excuus te creëren om Servië de oorlog te verklaren zonder dat de dubbelmonarchie als agressor werd aangewezen. Toch werd het Juli-ultimatum grotendeels geaccepteerd door Servië. Van de tien punten werden er negen geaccepteerd. Alleen het zesde punt werd niet gehonoreerd. De inbreuk op de Servische soevereiniteit zou te groot zijn.
Oostenrijk-Hongarije verklaarde daarop oorlog en de Eerste Wereldoorlog was geboren.
